智能手表玩出新花样！Tapdo让手掌也能变成超级遥控器

?Сталин“ води овде. За други истоимени поими, видете Сталин (по?аснува?е).

?осиф Сталин
Роден	18 декември 1878 Гори, Руска Импери?а денеска Грузи?а
Починал	5 март 1953 Москва, СССР

Советски Со?уз

百度 在雅尼斯的打造下，北京男篮以团队著称而且是一支作风强硬的球队，但是刘晓宇的球风偏软所以在这种体系下刘晓宇根本就发挥不出来自己的价值，但是即便如此如今北京被淘汰出局刘晓宇这个锅似乎真要背很长一段时间了。 Оваа стати?а е дел од темата: Политика на Советскиот Со?уз

Водство Лидери Претседател Заменик-претседател Колективно раководство Државен совет Претседателски совет Влада Устав Влада Министерства Државен комитет Премиер Влади Совет на народните комесари Совет на министри Законодавство Конгрес на Советите Централен извршен комитет Врховен совет Совет на уни?ата Совет на националноста Президиум Конгрес на народните пратеници Судство Советско право Народен суд Врховен суд Комунистичка парти?а Комунистичка парти?а Конгреси Истори?а Генерален секретар Политбиро Централен комитет Секретари?ат Оргбиро Истори?а & Политика 1917–1927 Револуци?а Гра?анска во?на 1927–1953 1953–1964 1964–1982 1982–1991 Советска демократи?а Марксизам Ленинизам Сталинизам Општество Економи?а Зем?оделство Петолетка Реформа Нова економска политика Наука и технологи?а Период на стагнаци?а Култура Демографи?а на Советскиот Со?узДемографи?а Образование Религи?а Транспорт Цензура во Советскиот Со?уз Цензура Економска репреси?а Големата чистка Гулаг Колективизаци?а Човекови права Пропаганда Црвен терор

Атлас

?осиф Висарионович ?угашвили Сталин (руски: Ио?сиф Виссарио?нович Джугашви?ли Ста?лин; грузиски: ????? ?????????? ?? ????????? 18 декември 1878 — 5 март 1953) — водач на Советскиот Со?уз од средината на 1920-тите години, сè до неговата смрт во 1953. То? бил четврто дете во семе?ството кое се родило за помалку од четири години. Првите три деца умреле, поради што ма?ка му се плашела дека и то? наскоро ?е умре. Оттука може да се разбере не?зината голема преокупираност со него. Името Сталин е политичко име коешто то? си го избрал на 34 години и кое во превод значи челичен човек. Од други извори пак се вели дека прекарот Сталин го добил додека бил во затвор. Од болшевичките револуционери кои учествувале во Октомвриската Соци?алистичка револуци?а во Руси?а во 1917 година, Сталин бил избран за прв Генерален секретар на Централниот Комитет на Болшевичката парти?а во 1922 година. Успешно ?а консолидирал сво?ата власт по смртта на Владимир Илич Ленин во 1924, преку проширува?е на овластува?ата на неговата партиска функци?а, истовремено елиминира??и каква било опозици?а кон него во парти?ата. ?а држел оваа партиска функци?а сè до 1952 кога ?а укинал, а владее?ето го продолжил преку функци?ата Премиер на Советскиот Со?уз, ко?а ?а држел од 1941 година, па сè до неговата смрт.

За време на сталиновото владее?е, концептот за "соци?ализам во една држава" станал основен темел на советското општествено уредува?е. Сталин ?а заменил Новата економска политика (НЕП) воведена од страна на Ленин во раните 1920-ти години, со високо централизирана командна економи?а, започнува??и период на индустри?ализаци?а и колективизаци?а, кои резултирале со нагла трансформаци?а на СССР од зем?оделско општество во индустриска сила. Но сепак, економските реформи биле пропратени со затвора?е на милиони лу?е во советските казнено поправни работнички логори познати како гулази, како и со депортира?е на милиони лу?е во далечните области на Советскиот Со?уз. Ваквите нагли пресвртници во советското општествено уредува?е резултирале со прекинато производство на храна и придонеле за Советскиот глад од 1932-1933, познат како Гладомор во Украина, а ко? резултирал со смртта на поме?у 6 и 8 милиони лу?е, од кои 4 до 5 милиони биле Украинци. Подоцна, во периодот од 1936 до 1939 година, Сталин започнал поход против наводни непри?атели на неговиот режим, уште попозната како Големата чистка, во ко?а стотици ил?адници лу?е биле погубени. Познати личности од Комунистичката Парти?а на Советскиот Со?уз како старите болшевици, Лав Троцки и поголем дел од главните команданти на Црвената Арми?а биле погубени, затворени или прогонети откако биле обвинети и осудени за учествува?е во заговор за отфрлува?е на владата на Сталин во однапред наместени суде?а.

Во август 1939, Сталин склучил Пакт за ненапа?а?е со Нацистичка Германи?а, со ко? биле договорени сферите на вли?ание во источна Европа, но подоцна Нацистичка Германи?а го прекршила пактот со нападот врз Советскиот Со?уз на 22 ?уни 1941, уште попознат како Операци?а Барбароса. И покра? огромните загуби во територии и во човечка сила, советските вооружени сили успеале да ги спречат германските напредува?а во битките за Москва и за Сталинград. Откако успешно ги поразила силите на Оската на Источниот фронт во Втората светска во?на, Црвената Арми?а го зазела Берлин во ма? 1945, со што Втората светска во?на во Европа завршила со победа на Со?узниците. Советскиот Со?уз излегол од Втората светска во?на како победник и како светска велесила на исто ниво со САД. На Конференци?ата во ?алта и на Конференци?ата во Потсдам било одобрено формира?е на соци?алистички влади во државите од Источниот блок кои му биле ло?ални на Советскиот Со?уз, што Сталин го сметал за неопходно во случа? на нова во?на. Исто така, Сталин одржувал блиски односи со Мао Це Тунг во Кина и со Ким Ил Сунг во Северна Коре?а.

Сталин го водел Советскиот Со?уз низ неговата поствоена обнова, ко?а ме?у другото, резултирала и со зголемува?е на тензиите со западниот свет, што подоцна станало познато како Студената Во?на. Во ово? период, Советскиот Со?уз станал втората држава во светот ко?а успешно развила сопствено ?адрено оруж?е. После сушата и гладот од 1946-1947 година, кои резултирале со смртта на 1 милион до 1,5 милиони лу?е, Сталин го предложил сво?от Голем план за трансформаци?а на природата со цел да се спречи нова суша и нов глад, а во ово? период Сталин ги испланирал и своите Големи градежни проекти на комунизмот, кои предвидувале изградба на брани и хидроцентрали низ Советскиот Со?уз. Во годините кои следувале по неговата смрт во 1953 година, Сталин и неговиот режим биле осудувани во пове?е прилики, а на?забележително во 1956 година, кога на 20-от Конгрес на Комунистичката Парти?а на Советскиот Со?уз, Никита Хрушчов се одрекол од делата и постапките на Сталин за време на сталиновото владее?е и започнал процес на десталинизаци?а. До денешен ден, ?осиф Сталин останува контроверзна личност, додека многумина го сметаат за тиранин, мисле?ата за него во денешната Руска Федераци?а се измешани.

Рано детство и школува?е

?осиф Сталин 1894

Сталин е роден на 18 декември 1878 (по нов календар, односно на 6 декември 1878 по стар календар) во малото гратче Гори во Грузи?а, син на Екатарина Гела?е и Висарион Иванович ?угашвили. Ма?ка му била кметица од ра?а?ето, но во Грузи?а се занимавала со пере?е на алишта и чисте?е ку?и. Неговиот татко исто така бил кмет, но подоцна бил ослободен и станал чевлар. Роден како ?осиф, нарекуван Сосо (на грузиски ?азик: ?осиф од милости?а) бил четвртото и единственото дете коешто останало живо, иако офици?ално се знае само за неговите два?ца постари бра?а коишто починале во раното детство, никаде не е спомнато како починало третото дете. Иако првичниот живот на фамили?ата ?угашвили бил напреден и успешен, сепак неговиот татко станал алкохоличар и секо?дневно ги тепал Екатарина и малиот ?осиф. Градот каде што малиот ?осиф израснал бил типичен пример во то? период за место во коешто владееле безредието и насилството. Неговиот при?ател од детството ?осиф Иремашвили за Сталин рекол:

"Тоа незаслужено и ужасно тепа?е направи?а момчето да стане тежок и силен како и неговиот татко".

Иремашвили исто така кажал дека никогаш не го видел ?осиф да плаче. По банкротира?ето на чевларската работилница на Висарион, то? преминал да работи во фабрика за обувки во Тифлис, но и покра? тоа, кога се вра?ал дома пи?ан, ?а тепал Екатарина, а малиот ?осиф, сака??и да ?а одбрани сво?ата ма?ка, исто така бил тепан од сво?от татко. Ова тепа?е било толку брутално, што еднаш малиот ?осиф имал крв во урината. Уште еден при?ател од ово? период, според Иремашвили рекол дека тепа?ето придонело ?осиф да го замрази авторитетот. Исто така кажал дека секо? ко?што имал мо? врз другите го потсетувал ?осиф на неговиот татко. Според Иремашвили, Сталин бил Осетиец, чиешто вистинско име било Сослан ?уга?ев. Неговата фамили?а за да преживее, одлучила да се асимилира во грузиското општество. Името на Сталин било Иосеб Бесарионис дсе ?угхашвили, и од тука доа?а рускиот превод ?осиф Висарионович ?угашвили.

Еден од лу?ето за коишто Екатарина перела алишта и на кого му ?а чистела ку?ата бил евре?ски трговец од Гори, Давид Паписмедов. Паписмедов на малиот ?осиф, ко? и помагал на ма?ка му во работата, му давал пари, книги и му пружал поддршка. Десетици години подоцна, Паписмедов дошол во Крем? за лично да се увери во каков човек пораснал малиот Сосо. На изненадува?е на Сталиновите соработници, Сталин не само што го примил стариот евре?ски господин, туку и се задржал во срдечен разговор со него.

Татко му Висарион ?а напуштил фамили?ата во 1888 година и отишол да живее во Тифлис. Според некои гласини загинал во кафанска тепачка, но други тврделе дека последен пат го виделе жив во 1931 година.

Сталин како мал ?а почувствувал на сво?а кожа сиромашти?ата ко?а што владеела во Руси?а. Додека да се запише на училиште, бил удрен од кочи?а, поради што тра?но му била деформирана левата рака. Поради истата деформаци?а бил одбиен за воена регрутаци?а во руската арми?а во Првата светска во?на. На седум години добил и сипаници кои на лицето му оставиле траги, па децата доста сурово го нарекувале “рапавиот”. Биде??и ма?ка му била многу религиозна, на 8 годишна возраст го запишала во религиозно училиште во кое то? и неговите грузиски врсници биле исмевани од страна на останатите ученици поради нивниот смешен грузиски ди?алект на ко?што го говореле рускиот ?азик, ко? за нив бил непознат, но сепак задолжителен. Неговите школски другари коишто биле во главно деца на богати свештеници, државни службеници и трговци исто така го исмевале. Малиот Сосо научил да им се спротивстави со тоа што ги застрашувал. Ги искористувал нивните слаби точки и ги изложувал на суров потсмев пред другите ученици. За да избегне физички пресметки на своите потенци?ални напа?ачи им возвра?ал на провокациите веле??и им дека ?а користат физичката сила како замена за мозокот. Со ваквата тактика брзо ?а презел улогата на водач на своите врсници. Еден од неговите омилени херои од детството бил Коба, херо?от од романот "Таткоубиец" на Александар Казбеги, ко? на кра?от од романот ги одмаздува сво?от при?ател Иаго, неговата дево?ка Нуну и не?зиниот татко, убива??и ги нивниот убиец Григола и неговиот надзорник во шумска ку?а. Во романот "Таткоубиец", Коба е претставен како херо? ко? го почитува при?ателството, ?а брани вистината, ги почитува жените и ?а спроведува правдата. Од тука малиот Сосо барал неговите врсници да го викаат Коба, што бил еден од неговите први прекари. Бил одличен ученик и поради тоа на 14 годишна возраст добил стипенди?а за теолошки семинар во Тифлис, образовна институци?а на руската православна црква ко?а што ?а посетувал од 1894 година. Се издржувал себеси покра? со малата стипенди?а ко?а што ?а добивал, и со пее?е во црковниот хор за што добивал плата. За време на своите тине??ерски години, младиот ?осиф пишувал и поези?а, на почетокот на неговите тине??ерски години во романтичен стил, но со текот на времето во сè пове?е нихилистички и суров стил. Иако неговата ма?ка сакала то? да стане свештеник (дури и откако станал водач на Советскиот Со?уз), то? го посетувал семинарот не затоа што бил религиозно определен, туку затоа што тоа била една од ретките можности за образова?е во Грузи?а, со оглед на тоа дека тамошните претставници на власта не биле заинтересирани за да дозволат формира?е на грузиски универзитет. Таму то? станал член на та?на организаци?а ко?а тежнеела кон ослободува?е на Грузи?а од Руси?а и тука за првпат се запознал со идеите на Карл Маркс.

Сталин до револуци?ата

Во 1899 година то? бил избркан од училиштето, за што биле дадени пове?е причини. Како една од причините било неговото непочитува?е на кажаниот збор ниту пак на авторитетот, како и чита?е на забранети книги. Подоцна, то? бил обвинет за обид на преобратува?е на своите соученици кон марксизмот.

Во годините кои следеле то? бил невработен. Успевал да спечали пари преку уче?е на деца од средната класа и работе??и како службеник во опсерватори?ата во Тифлис. Во исто време почнал да пишува натписи за соци?алистичкиот грузиски весник “Brdzola Khma Vladimir”.

Во 1901 година то? се зачленил во Соци?алдемократската работничка парти?а на ко?а пове?ето водачи биле во прогонство. Останал во Руси?а и почнал да организира протести против царството. На 18 април 1902 година бил уапсен за воде?е на штра?к и поминал 18 месеци во затвор, по што бил депортиран во Сибир. Во 1904 година, то? успеал да избега од Сибир и за неколку месеци да се врати на организира?ето на штра?кови во Тифлис. Сè на сè, во периодот од 1902 до 1913, Сталин бил уапсен 8 пати, прогонет 7 пати, а успеал да избега 6 пати. Неговото последно прогонство траело од 1913 до 1917. Уште во 1910 година почнал да се нарекува себеси Сталин (човек од челик).

На вториот конгрес на РСДРП во Лондон во 1903 година, дошло до караница поме?у Владимир Ленин и ?улиус Мартов, два?цата водачи на парти?ата. На кра?от од расправи?ата, Мартов добил со 28 гласови наспроти лениновите 23 гласови. Ленин морал да го прифати поразот и да се оддели од парти?ата, притоа создава??и нов разгранок подобро познат како болшевици. Оние коишто му останале верни на Мартов биле наречени меншевици. Сталин решил да им се придружи на болшевиците.

Ленин бил импресиониран од успесите на Сталин и во 1905 година го поканил во Финска за подобро да го запознае. По ово? состанок, Сталин се вратил во Санкт Петербург каде што станал уредник на весникот “Правда”.

Во 1912 година на партиската конференци?а во Прага, Сталин бил избран за член на Централниот Комитет на Болшевичката парти?а. Откако го уапсиле во 1913 година бил протеран на живот во северен Сибир. По Февруарската буржоаско-демократска револуци?а во Руси?а во февруари 1917, царот Никола? II абдицирал, со што и офици?ално бил ставен кра? на пове?е од 300 годишното владее?е со Руси?а од страна на царската династи?а Романови, како и на 200 години старата Руска Импери?а. Новиот премиер, односно претседателот на новата примвремена влада во Руси?а, Александар Керенски, им дозволил на сите политички затвореници да се вратат дома. Сталин се вратил во Санкт Петербург и почнал повторно да го издава “Правда”. Во исто време, Сталин, како и пове?ето болшевици, го зазел ставот дека рускиот народ не е подготвен за соци?алистичка револуци?а. Исто така Сталин и одборот на уредниците на "Правда" му пружале поддршка на Керенски и на неговата привремена влада, а исто така наводно одбиле да об?ават стати?а на Ленин во ко?а што Ленин го повикува народот на урива?е на привремената влада.

Брачен живот и семе?ство

Екатарина Свани?е, првата сопруга на Сталин 1880 - 1907.

Во 1904 година откако се вратил од прогонство од Сибир, Сталин се оженил со неговата симпати?а од тине??ерските години, Екатарина Свани?е (според некои извори: Екатарина Семеновна). Со неa имал едно дете, неговиот прв син, ?аков ?угашвили, со ко? не се согласувал на?добро во наредните години. Неговата прва сопруга починала од тифус во 1907 година, исклучиво затоа што сè што Сталин заработувал давал на парти?ата, а не за не?зиното лекува?е. На не?зиниот погреб рекол дека сите чувства и се човечко што имало во него умреле со не?зе, биде??и таа била единствената ко?а што знаела како да го излече неговото срце.

Во 1919 година се оженил со Надежда Алелу?ева, ко?а била тврд и одлучен комунистички тине??ер. Со неa имал две деца, вториот син Васили? и ?ерката Светлана. Надежда починала во 1932 година во мистериозни околности на 9 ноември 1932, два дена по 15-та годишнина од Октомвриската револуци?а. На прославата по повод 15-та годишнина од Октомвриската револуци?а на 7 ноември 1932 Сталин, полупи?ан и гневен кон Надежда поради критиките кои лично му ги изнела пред гостите на прославата поради начинот на ко? владеел со Советскиот Со?уз, се однесувал некултурно и ?а мавал со парчи?а леб. Офици?алната из?ава на Сталин била дека починала од воспаление на слепото црево, но многумина имаат потврдено дека но?та кога починала се слушнал истрел и дека до не?зе бил прона?ден револвер, поради што се поставува праша?ето дали Сталин ?а убил или ?а навел кон самоубиство. Според нивната ?ерка Светлана, пред да умре, Надежда оставила проштално писмо за Сталин, исполнето со лични и политички критики. Има само 2 фотографии на нив два?ца заедно во периодот од 15 годишниот брак.

Дента на не?зиниот погреб Сталин рекол:

"Таа ме напушти како непри?ател".

Неговата ма?ка починала во 1937 година. Сталин не присуствувал на не?зиниот погреб. ?а видел само еднаш во последните 40 години од не?зиниот живот. Сталин бил гневен на не?зе биде??и го запишала во религиско училиште и понекогаш ?а нарекувал "стара курва". А од друга страна, на советската ?авност и се претставувал како синот ко? ?а сака ма?ка си како дел од неговиот култ на личноста ко? го градел кон кра?от на 1920 - те и почетокот и текот на 1930 - те. Кога дознал дека имало обид за снима?е на документарен филм за ма?ка му, веднаш го запрел.

Неговиот прв син ?аков и се придружил на Црвената Арми?а и во 1941 бил заробен од страна на германските сили. Сталин одбил да го менува сво?от син во замена за фелдмаршалот Фридрих Паулус, ко? се предал во Битката за Сталинград. Кога слушнал за понудата од германските сили рекол "?ас немам син ?аков".

Но сепак Сталин одговорил на понудата од германските сили:

"Во вашите раце не е само мо?от син ?аков, туку милиони мои синови. Или ?е ги ослободите сите нив, или мо?от син ?е ?а дели нивната судбина".

?аков умрел во заробеништво над заштитна ограда под електричен напон. Ме?утоа ни до денешен ден не е расветлена неговата смрт. Некои велат дека се обидел да избега и умрел обидува??и се да ?а прескокне заштитната ограда под електричен напон. Многумина од друга страна, пак, веруваат дека се самоубил.

Сталин, потценува??и го сопствениот првороден син, понекогаш го нарекувал "помлад чевлар". За време на првиот петгодишен план на Сталин за брза индустри?ализаци?а на Советскиот Со?уз, ?аков влегол во судир со Сталин во текот на еден разговор со него, веле??и му дека само то?, односно само Сталин, е единствениот виновник за големиот глад и за големата сиромашти?а кои завладеале низ државата, и му кажал дека само то?, односно само Сталин, може да го спаси советскиот народ.

На ова Сталин одговорил:

"?ас не сум Сталин. Сталин е мо?".

Во ово? период ?аков се обидел да се самоубие со пиштол, но преживеал.

На ова Сталин реагирал веле??и:

"Не може ни да се застрела себеси правилно".

Неговиот втор син Васили? сакал да се запише во воздухопловно училиште, но тука морал да интервенира Лавренти? Бери?а поради слабите училишни оценки на Васили?. Но слабиот успех не го запрел Сталин да го направи сво?от син на?младиот генерал во Црвената Арми?а кон кра?от на Втората светска во?на. Васили? станал алкохоличар во текот на во?ната. Непосредно по смртта на Сталин на 5 март 1953 Васили? бил уапсен и затворен на 28 април 1953 поради открива?е на та?ни информации на странски дипломати во текот на една вечера. Бил обвинет за критикува?е на советските водачи, антисоветска пропаганда и криминално однесува?е. Бил ослободен во ?ануари 1960 и се стекнал со право да прима пензи?а, финансиска компензаци?а од 30.000 руб?и, трособен стан во Москва, како и тримесечен третман во Кисловодск. Очекувал да добие офици?ално извинува?е, но никогаш не го добил. На 9 април 1960 побарал од маршалот Климент Ворошилов да го врати во воена служба. Иритиран од доцне?ето на одговорите на неговите бара?а, на 15 април 1960 поднел бара?е за виза во кинескиот конзулат. Во то? период односите поме?у Советскиот Со?уз и Народна Република Кина биле тензични, поради што на 16 април 1960, советските власти одлучиле да го стават во ку?ен притвор во Казан. Во ово? период неговите проблеми со алкохолизмот станале уште посериозни, поради што починал на 19 март 1962. Во 1999 започнал процес за негово рехабилитира?е со повлекува?е на обвинението за антисоветска пропаганда. Во 2002 неговите остатоци биле пренесени на гробишта во Москва.

Сталин бил на?близок со неговата ?ерка Светлана, ко?а во 1967 емигрирала од Советскиот Со?уз, а починала од рак на дебелото црево на 22 ноември 2011 во САД, на 85 годишна возраст.

Исто така има многу тврде?а од страна на одредени документи и личности дека Сталин имал деца со други жени во годините на неговото прогонство. Ме?у на?познатите примери спа?а синот Константин Кузаков што го имал со Мари?а Кузакова, жената со ко?а ручал и во чи?ашто ку?а престо?увал за време на неговото прогонство во Сибир во градот Солвичегодск, типично место за прогонство, на кого подоцна и му помогнал да стане член на Централниот Комитет на Болшевичката парти?а. Ме?у на?познатите примери спа?а и непознатиот внук на Сталин ко? независната руска телевизи?а НТВ и го открила на ?авноста во 2001, ?ури Давидов, ко? рекол дека неговиот татко му го открил нивното оригинално семе?но потекло, но поради тогашните активности против сталиновиот култ на личноста морале да молчат. Некои историчари, ме?у кои и Александар Солженицин тврделе дека Сталин имал син и со неговата сопруга од гра?анскиот брак во северен Сибир, Лида во 1918 година.

Сталин и револуци?ата

Кога Ленин се вратил во Руси?а на 3 април 1917 година, ги об?авил т.н. Априлски тези. То? ги обвинил сите болшевици како предавници на сво?от народ заради тоа што не сакале и немале храброст да и се спротивстават на Привремената влада. Ги обвинил дека се предавници на соци?ализмот и дека треба да ?а напуштат парти?ата. Некои, го послушале Ленин, кои сметале дека крева?ето на револуци?а ?е доведе до уште поавторитетна руска влада.

Во ма? истата година Сталин бил избран за член на Политбирото на Централниот Комитет на Болшевичката парти?а и бил трет ко? освоил на?многу гласови. На оваа функци?а Сталин останал сè до кра?от на сво?от живот.

Сталин бил во тешка позици?а. Како еден од уредниците на “Правда”, бил свесен дека бил делумно виновен за “предавниците на соци?ализмот” како што Ленин ги нарекол своите сопарти?ци. Сега имал два избора. Можел да му спротивстави на Ленин и да тежнее кон водачкото место во парти?ата, или пак можел едноставно да се премисли и да престане да ?а поддржува привремената влада и да му остане ло?ален на Ленин.

По десетдневен молк, Сталин го повлекол сво?от потег. Во “Правда” об?авил натпис со ко?што ?а отфрлил иде?ата да работи со Привремената влада, ги проколнал Керенски и Чернов, ги обвинил за противреволуционерно работе?е и ги повикал селаните на зазема?е на зем?ата од нивните претпоставени. Во ноември 1917 година. Ленин го наградил Сталин за неговата поддршка на Октомвриската револуци?а и го назначил за комесар за националности, функци?а ко?а што Сталин ?а држел во периодот од 1917 до 1923 година. Исто така бил и комесар за работничка и селанска инспекци?а во периодот од 1920 до 1923 година и член на Централниот извршен комитет на Врховните Совети. Со оглед на тоа што и самиот не бил Русин, туку Грузиец, на Сталин му се доверила улога ко?а што на?добро му одговарала. То? сега имал доста мо?но место и требал да разрешува многу проблеми, ако се земе фактот дека половина од населението во Руси?а не биле Руси.

Политиката на болшевиците била да им се овозможи самоопределува?е на различните националности кои посто?ат во Руси?а. Ова било уште толку засилено со еден говор на Сталин ко? се одржал на 16 ноември 1917 година во Хелсинки.

Во наредните неколку години Сталин имал доста проблеми со националностите кои не биле Руси. Имено, сите сонувале за иде?а за создава?е на посебна држава без да се консултираат со него и тоа воопшто не му одело во прилог. Така, за да се заштити себеси и своите интереси то? кажал дека доколку овие нови држави не се подготвени да прават со?уз со Руси?а, таканаречен советски со?уз, тогаш болшевиците нема да дозволат да опстане самоопределува?ето.

Исто како и Сталин, така и Ленин почнал да се премислува за политиката на самоопределува?е ко?а што ?а водел и тежнеел кон прекршува?е на своето ветува?е. Токму тоа прекршува?е ?а направило владата на Ленин не толку сакана во Руси?а.

За време на Гра?анската во?на, Сталин одиграл мошне важна улога во решава?ето на воените праша?а. Неговата стратеги?а била да ги интерв?уира сите во?ници за да се увери во нивната ло?алност. Доколку било ко? од нив не го уверил во тоа, го стрелал и фрлал во Волга.

Во 1918 година бил извршен атентат врз Ленин од страна на Дора Каплан. Сталин наредил да се изврши немилосрден терор врз одговорните. Неговиот совет бил прифатен во септември 1918 година и проценето е дека во наредните месеци околу 800 соци?алисти биле прогонувани и стрелани без да ?а имаат можноста за суде?е.

Политиката на советската влада сè пове?е губела на популарност, а тоа се гледало од многубро?ните демонстрации кои беснееле по Руси?а. Токму поради тоа, Ленин во март во 1921 година ?а об?авил сво?ата Нова економска политика (НЭП). Сталин ?а поддржал оваа политика ко?а носела многу бенефиции за сиромашниот народ во Руси?а.

По об?авува?ето на сво?ата нова политика, Ленин морал да се соочи со многубро?ни опструкции и пове?е не можел толку лесно да ги надминува несогласува?ата кои доа?але од сите страни. Наскоро почнал да чувствува замор и признал дека му требало помош во контролира?ето на Комунистичката парти?а. На наредната конференци?а во април 1922, Ленин го предложил Сталин за местото за генерален секретар, а неговата кандидатура била поддржана од неговите противници затоа што секо? од нив на неа гледал само како на кандидатура за гласник на Ленин.

Генерален секретар и доа?а?ето на власт

Податотека:Stalin-Lenin-Kalinin-1919.jpg

Од лево кон десно: ?осиф Висарионович Сталин, Владимир Илич Ленин и Михаил Калинин на состанок во 1919.

Ленин и Сталин во 1922 година. Многумина тврдат дека оваа фотографи?а е монтажа, како дел од сталиновиот култ на личноста, биде??и во ово? период Ленин и Сталин имале спротивставени ставови.

Григори? Зинов?ев 1883 - 1936

Лев Каменев 1883 - 1936

Никола? Бухарин 1888 - 1938

Многу наскоро откако Сталин бил назначен за генерален секретар, Ленин бил подложен на операци?а во ко?а требало да му биде изваден куршум од телото ко?што останал во него од атентатот на Каплан. Веднаш по операци?ата, иако многумина сметале дека таа ?е придонесе за оздравува?е на Ленин, еден крвен сад во неговиот мозок пукнува и го остава парализиран на десната страна. Исто така Ленин боледувал од сифилис, што ?а влошило уште пове?е неговата состо?ба.

Наеднаш “гласникот” на Ленин станал многу важен. Додека Ленин бил инвалидизиран, многу важни решени?а паднале во рацете на Сталин. ?а имал мо?та да се ослободи од несаканите членови на парти?ата како што бил Евреинот Лав Троцки, ко?што бил главниот негов соперник за водачкото место во парти?ата, а ме?у другото и основач и командант на Црвената Арми?а. Опкружен од поддржувачи, довербата во Сталин наеднаш почнала на расте. Во октомври 1922 година то? не се согласувал со Ленин во врска со праша?е за надворешна тргови?а. Кога праша?ето било изложено на Централниот комитет, политиката на Сталин била прифатена а онаа на Ленин отфрлена. Ленин почнал да стравува дека Сталин ?е му го преземе водачкото место во парти?ата, па затоа му пишал на Троцки за поддршка. На следниот централен комитет, праша?ето за надворешната тргови?а било повторно разгледано, па Ленин, ко?што бил премногу болен за да присуствува на комитетот, му пишал на Троцки писмо во кое му честитал за добро направената работа и предложил во иднина да работат заедно против Сталин.

Сопругата на Сталин, Надежда Алелу?ева, ко?а што работела во приватната канцелари?а на Ленин, наскоро дознала за содржината на писмото коешто било пратено до Лав Троцки. Сталин станал свесен дека доколку Троцки и Ленин се здружат, неговата политичка кариера ?е пропадне, па затоа разлутен се ?авил на сопругата на Ленин, Надежда Крупска?а и ?а обвинил за загрозува?е на животот на Ленин со тоа што му допушта да пишува во таква тешка здравствена состо?ба.

Откако Крупска?а му ?а соопштила на сво?от маж веста за телефонскиот повик од Сталин, Ленин бил сосема сигурен дека Сталин не смее да биде неговиот наследник, па сосема свесен дека умира и го издиктирал на сво?ата секретарка сво?от тестамент. Ленин започал да се грижи за состо?бата во ко?а се нао?а Сталин и за неговото однесува?е, па затоа во сво?от тестамент то? напишал:

“На другарот Сталин, со поставува?ето на функци?ата генерален секретар, му се довери голема мо? во неговите раце и не сум сосема сигурен дека то? знае како да ?а насочи. Затоа од нашите другари молам то? да биде отстранет од своето место како генерален секретар и на негово место да се назначи неко? друг ко? ?е биде поразличен од Сталин”.

Како и да е, Ленин починал на 21 ?ануари 1924 година, без каква било акци?а да биде преземена. По неговата смрт, десетици ил?адници телеграми пристигнувале од сите краишта на Советскиот Со?уз, во коишто пишувало дека неговото тело треба да биде сочувано на некаков начин за идните генерации. Сталин го искористил ова и ?а поддржал иде?ата за граде?е на Мавзоле?от на Ленин, каде што телото на Ленин било поставено на 27 ?ануари 1927 година, откако претходно истото било балсамирано. Ова било целосно спротивно на желбата на Ленин да биде погребан до гробот на сво?ата ма?ка. На 13-от Конгрес на парти?ата во ма? 1924 година, Сталин успеал да се наметне како легитимен наследник на Ленин. То? почетно продолжил со новата економска политика на Ленин, на то? начин нуде??и многу бенефиции на фармерите и обичните селани.

По смртта на Ленин, Сталин се соединил со два?ца членови на левото крило, Григори? Зинов?ев и Лев Каменев, со цел да му одземе што е можно пове?е мо? на Троцки, ко? бил претставник на левото крило во парти?ата. И два?цата од нив верувале дека Троцки ?е се ослободи од нив кога би станал водач, особено поради неговите екстремно радикални идеи. Сталин потенцирал дека два?ца стари активисти како нив имаат пове?е право да ги водат болшевиците од Троцки, ко? и се приклучил на парти?ата во 1917. Троцки го обвинил Сталин дека работи диктаторски и повикал на поголема демократи?а во парти?ата. Зинов?ев и Каменев, соединува??и се со Сталин, го обвиниле Троцки за поделба во редовите на парти?ата.

Лав Троцки, непосредно пред да биде прогонет во 1929 година.

Последната надеж на Троцки била об?авува?ето на тестаментот на Ленин, па така во ма? 1924 година, вдовицата на Ленин, Надежда Крупска?а, побарала од Централниот комитет, содржината на тестаментот да биде об?авен пред членовите на парти?ата. Зинов?ев силно се противел на публикаци?ата. То? рекол:

“Вие, како и ?ас сте сведоци на хармони?ата ко?а владее во парти?ата во последните неколку месеци и мислам дека тоа е доволен доказ дека стравува?ата на Ленин се покажаа како неосновани”. Членовите на комитетот, кои биле поставени од страна на Сталин, не дозволиле публикаци?а на тестаментот.

Во 1925 година Сталин успеал да го отстрани Троцки од владата. По заминува?ето на Троцки, Сталин пове?е немал никаква корист од Каменев и Зинов?ев. Така, стратегиски почнал да ?а напа?а иде?ата на Троцки за револуци?а ко?а што требала да се рашири и надвор од границите на Советскиот Со?уз. Каменев и Зинов?ев, коишто биле силни поддржувачи на таа иде?а, против сво?ата вол?а, морале да застанат зад човекот со кого долго време не се согласувале. Кога конечно Сталин увидел дека Каменев и Зинов?ев повторно ?е се соединат со Троцки, почнал да ги поддржува ставовите на десницата, претставувана од страна на Никола? Бухарин. Каменев и Зинов?ев сфатиле дека Сталин има намера да се ослободи од нив и затоа во летото 1926, тие ?а проголтале сво?ата гордост и ?а вратиле сво?ата поддршка кон политиката на Троцки.

Тогаш ве?е Каменев и Зинов?ев почнале да ги напа?аат ставовите на Сталин, но то? лесно, како и сè што правел дотогаш, успеал да ги отстрани од Централниот комитет. Како и да е, нивното верува?е дека парти?ата ?е се раздели на два дела, станало вистински страв за комунистите во зем?ата. Тие биле убедени дека доколку се случи тоа, западните зем?и би можеле таа ситуаци?а да ?а искористат против Советскиот Со?уз.

Поради тоа Каменев и Зинов?ев биле принудени да потпишат из?ави со кои се обврзале дека нема да држат ?авни говори во кои ?е ги напа?аат високите функционери. Троцки одбил да потпише таква из?ава, па затоа бил протеран во Казахстан во 1929 година. До сво?от офици?ален 50-ти роденден во 1929 година, односно неофици?ален 51-ви роденден (Сталин ги криел вистинските податоци за себеси поради сигурност), Сталин ?а имал апсолутната власт и мо? во парти?ата и во Советскиот Со?уз.

Брзата индустри?ализаци?а на Советскиот Со?уз

Руси?а излегла од Првата светска во?на како поразена, сиромашна и неразвиена држава, особено по Февруарската и Октомвриската револуци?а. Индустри?ата изнесувала 20% до 25% од целокупната економи?а на државата, а од целосната индустриска инфраструктура во државата, државата поседувала само 13% сè до Февруарската и Октомвриската револуци?а.

Во 1928 година Сталин го претставил сво?от прв пет годишен план, или петолетка. Со ваквата организаци?а на државата, Сталин преминал кон сосема поинакви мерки за за?акнува?е на државната економи?а од оние предвидени со Новата Економска Политика (НЕП) на Ленин, ко?а што Сталин ?а практикувал од доа?а?ето на власт, сè до 1928 година. Ваквиот план удрил на?силно врз животите и врз егзистенци?ата на селаните и фармерите чиишто производи тогаш сè уште играле доминантна улога во државната економи?а.

На почетокот на неговиот прв пет годишен план, Сталин рекол:

"Во период од 10 години ние мораме да ?а стигнеме Европа, или нас ?е не нема".

За успешна реализаци?а на ваквиот план, на Сталин две работи му недостигале на големо: храна и пари. За да ги обезбеди, вовел колективизаци?а на сите зем?оделски производи. Селаните и фармерите биле обврзани сите свои производи да ги продадат на големите државни колективни фарми низ државата по цени коишто колективните фарми како купувачи ?е ги одределе, а не селаните и фармерите како производители. Цените за селаните и фармерите биле катастрофално ниски, некои морале да ги продадат своите производи по цени во износ од само 10% од реалните цени на производите. Ваквиот организиран "колективизациски грабеж" станал вистински кошмар за кулаците (еднина: кулак), на?напредните, на?успешните и на?богатите селани и фармери во Советскиот Со?уз, коишто одлучиле да не ги продадат своите производи. На ова Сталин реагирал со издава?е наредба за директен упад на фармите и во домовите на кулаците од страна на агентите на та?ната полици?а НКВД, коишто присилно ги одзеле сите производи на селаните и фармерите. Сите коишто ?е се спротивставеле да ги предадат своите производи биле апсени и водени во неко? од логорите за присилна експлоатаци?а на човековиот труд низ Советскиот Со?уз, каде што биле присилно терани да работат како робови на државата, копа??и тунели, работе??и во рудниците низ Арктичкиот Архипелаг и многу други ужасни и неподносливи работи, при што воопшто не се водела сметка за здравствената состо?ба на лу?ето или за нивните потреби. Биде??и мнозинството роби?аши во ваквите логори за присилна експлоатаци?а на човековиот труд биле кулаци, од тука овие логори го наследиле називот гулази (еднина: гулаг). За Сталин ваквите роби?аши биле "непри?атели на народот". Ваквите логори постоеле уште за време на Руската Импери?а, но поголем замав зеле во периодот по доа?а?ето на болшевиците на власт по Октомвриската револуци?а. Првично за време и по гра?анската во?на во Руси?а, Ленин ги користел ваквите логори за затвора?е на сите противници, негови и на парти?ата. Но на?голем замав овие логори зеле кон кра?от на 1920-тите кога Сталин ?а зацврстил сво?ата власт во Советскиот Со?уз, па сè до неговата смрт во 1953 година. Иако гулазите продолжиле да посто?ат и да функционираат и по смртта на Сталин во 1953 година, сепак бро?от на роби?аши никогаш не бил поголем од периодот за време на сталиновиот режим. Кон средината на 1930-тите бро?от на роби?аши изнесувал над 10 милиони лу?е. Денеска во Руси?а гулазите сè уште посто?ат и функционираат, но во нив работат само доброволци. Роби?ашите од гулазите станале силна алатка во процесот на индустри?ализаци?ата на Советскиот Со?уз за време на сталиновиот режим. Сталиновата полиса за искористува?е на роби?ашите од гулазите во процесот на индустри?ализаци?ата на Советскиот Со?уз гласела дека сите роби?аши кои вредно работеле, мора да се задржат што е можно подолго време во гулазите и да бидат искористувани во процесот на индустри?ализаци?ата на Советскиот Со?уз сè додека не станат "бескорисни". Така, на лу?е коишто биле осудени на 3 до 5 години роби?а во гулазите, а се докажале како вредни роби?аши, роби?ата во гулазите им била продолжувана за уште 10 до 15 години, а на оние кои се докажале како на?вредни роби?аши, роби?ата во гулазите им била продолжувана за дури 20 до 25 години. Семе?ствата на кулаците коишто биле оставени без храна не можеле да ги напуштат селата, биде??и Сталин наредил патиштата да бидат блокирани, поради опасноста од, како што рекол "шире?е противреволуционерни лаги".

Ефекти од ваквиот глад и ваквата сиромашти?а биле почувствувани низ целиот Советски Со?уз, на?многу во Украина, чиишто кулаци на?многу се спротивставувале на колективизаци?ата, каде што починале од 4 до 5 милиони лу?е. Ваквиот период ка? Украинците е познат како Гладомор.

Во ?ануари 2010, Киевскиот Суд ги прогласил за виновни ?осиф Сталин и други советски водачи за геноцид преку "организира?е на масовен глад во Украина во периодот од 1932 до 1933 година".

Во северните делови на Кавкаскиот полуостров од глад починале над 1 милион лу?е. Голем дел од лу?ето кои ги изгубиле животите поради ваквиот глад и ваквата сиромашти?а низ целиот Советски Со?уз биле деца, кои биле жртви на канибализам, изедени од сопствените родители, кои не можеле пове?е да го трпат гладот. Се проценува дека од глад починале околу 10 милиони лу?е, биде??и толку недостигале на пописот на население во 1937 година. Кога ги слушнал резултатите од пописот, Сталин бил ужаснат и наредил врше?е на нов попис, од ко? би излегле поповолни резултати за државата. За него, гладот ко? завладеал низ Советскиот Со?уз била приказна раскажувана како дел од ?противреволуционерните лаги“ од страна на ?непри?ателите на народот“.

Сета колективизирана и присилно одземена храна ко?а што можела да ги спаси животите на милиони лу?е во Советскиот Со?уз завршила на европските пазари. Со парите заработени од продажбата на храната, Сталин купувал машини со коишто се опремувала советската индустри?а. Работниците работеле деноно?но за да помогнат во граде?ето на поразвиена советска држава, но ни тие не биле поштедени. Чести биле случаите каде што работниците примале плати пониски и за -30% од ветените плати.

Сталин знаел дека ?е до?де до глад, но не очекувал бро?от на жртвите да биде толку голем, што секако не го ослободува од одговорност.

Неколку години по успешниот кра? на неговиот прв пет годишен план, ?а изговорил сво?ата позната изрека:

"Смртта на еден човек е трагеди?а. Смртта на милиони лу?е е само статистика".

Со ваквата забрзана индустри?ализаци?а, индустриското производство во Советскиот Со?уз се зголемило за неколку ил?адници проценти. Благодаре??и на брзата индустри?ализаци?а и фактот дека во Советскиот Со?уз немало приватни инвеститори во државната економи?а и сите пари од фирмите биле реинвестирани во државната економи?а, Советскиот Со?уз не почувствувал никакви ефекти од Светската економска криза од 1929 година и во 1941 година бил втора на?голема индустриска сила во светот. Многумина тврдат дека без ваквата индустри?ализаци?а Советскиот Со?уз на?сигурно ?е изгубел во Втората светска во?на.

Чистките и големиот терор во 1930-тите

Во 1934 година на 17-от Конгрес на парти?ата, уште попознат како Конгресот на победниците, Сталин очекувал неговиот реизбор за генерален секретар да биде само формалност. На негово изненадува?е, то? освоил на?многу негативни гласови при изборот на членови на Централниот комитет, а на?малку негативни гласови освоил водачот на партискиот огранок од Ленинград, Серге? Киров. По ужасната колективизаци?а и брзата индустри?ализаци?а, многу членови на парти?ата се залагале за помек комунистички режим. Откако Киров бил избран за член на Политбирото на Централниот комитет, за време на Конгресот ко? траел од 26 ?ануари до 10 февруари 1934 година, некои членови му пришле со предлог да го постават него за генерален секретар, со што Сталин директно ?е ?а изгубел власта во парти?ата, а со тоа и во државата. Киров го одбил предлогот, по што Сталин бил реизбран за генерален секретар на парти?ата. Но големата популарност на Киров и на?нискиот бро? на негативни гласови што ги освоил на Конгресот, наспроти на?големиот бро? на негативни гласови што ги освоил Сталин на истиот, го направиле Киров трн во око на Сталин, ко? од Конгресот па понатаму го третирал Киров како негов на?голем соперник.

Некои членови на парти?ата ?авно го критикувале Сталин и повикувале на повторно прима?е на Троцки во парти?ата. За праша?ето било дискутирано и Сталин барал сите оние коишто го шират то? глас да бидат погубени. Киров, ко? до тогаш бил верно куче на Сталин, не се согласувал со неговата политика и кога дошло на ред да се гласа, Сталин бил надгласан.

Никола? ?ежов, малиот човек лево до Сталин, односно десно на горната фотографи?а од 1930-тите, бил стрелан во 1940 година. По неговата смрт, ?ежов бил исфрлен од фотографиите како оваа од страна на советски поправачи на фотографии. Ваквите брише?а на лу?е од истори?ата биле типични за време на сталиновиот режим.

Во летото 1934 Киров предложил да се ослободат сите селани и фармери коишто се противеле на владината политика. Уште еднаш Сталин бил надгласан. Заедно со Григори? Ор?оники?е, Киров формирал крило во парти?ата кое се залагало за помирува?е поме?у членовите во Политбирото на Централниот комитет и во парти?ата, како и за помилува?е на "непри?ателите на народот".

По ослободува?ето на сво?от на?голем противник, Сталин се загрижил поради инсистира?ето на Киров да имаат ?авна дебата, биде??и се плашел дека то? би можел да го надмудри во ?авност и да му го наруши авторитетот во парти?ата.

Како и по обича?, тоа лето Сталин го повикал Киров на одмор. Тогаш Сталин го замолил Киров да и остане верен на парти?ата и да го напушти Ленинград за да до?де во Москва. Сталин со тоа сакал да го држи Киров под сво? личен надзор. Киров одбил, а со тоа Сталин разбрал дека ?а изгубил контролата врз сво?от штитеник.

На 1 декември 1934 година, Киров бил убиен од страна на помлад член на парти?ата, Леонид Никола?ев. Сталин тврдел дека Никола?ев е дел од заговор ко?што бил зачнат од Троцки против Советскиот Со?уз. Сето тоа резултирало со апсе?е и убива?е на Каменев и Зинов?ев, како и на петнаесет други членови на парти?ата. Во 1936 година на?стариот брат на Григори? Ор?оники?е бил уапсен и мачен по што починал. Григори? Ор?оники?е, ко? исто како Сталин бил Грузиец и негов близок при?ател, починал во 1937 година во сомнителни околности. Офици?алниот извешта? тврдел дека починал од срцев удар, но 20 години подоцна, Никита Хрушчов и открил на ?авноста дека Ор?оники?е се самоубил непосредно по телефонски разговор со Сталин. До денешен ден не е откриена содржината на телефонскиот разговор поме?у нив два?цата. Во 1937 година Никола? Бухарин бил уапсен и осуден, а во 1938 година стрелан. Бухарин, ко? исто така бил стар и близок при?ател на Сталин пред да биде стрелан им дал на сопствените уби?ци пишана порака за ко?а што замолил да му биде доставена на Сталин. Во пораката пишувало:

"Коба, зошто сакаш да умрам ?".

По смртта на Сталин во 1953 година, истата порака била прона?дена во неговата работна маса.

Лавренти? Бери?а 1899 - 1953

Во септември 1936 Сталин го назначил Никола? ?ежов на чело на та?ната полици?а НКВД. ?ежов веднаш обезбедил апсе?е на политички водачи коишто биле критични за Сталин, како и масовно испрашува?е во затворите каде што затворениците биле испрашувани деноно?но и на кра?, од замор, биле приморани да потпишат признани?а за нивните обиди за уништува?е на владата. На?големиот бро? на жртви на ваквиот терор дошле од актот со ко? та?ната полици?а НКВД барала од секо?а општина да се уапсат, погубат или испратат во гулазите "точен бро?" на "непри?атели на народот". За секо?а општина во Советскиот Со?уз биле одредени "квоти", односно бро? колку точно лу?е требало да се уапсат и да се погубат. Биле користени таканаречени судски "тро?ки", екипи од 3 теренски судии коишто оделе низ општините, и по кратко 10 до 15 минутно сослушува?е на обвинени?ата доставени против обвинетите, истите биле осудувани и стрелани. Проценето е дека во периодот од 1936 до 1939 година над 2 милиони лу?е ги изгубиле своите животи на ваков начин, од коишто мнозинството биле невини. Сталин лично потпишувал ил?адници списоци на лу?е кои требало да бидат уапсени, погубени, или одведени во гулазите.

Лево: Писмо на Лавренти? Бери?а од ?ануари 1940 година до Сталин, бара??и дозвола да се погубат 346 "непри?атели на парти?ата и на советските власти" коишто вршеле "против-револуционерни, десно-Троцкистички заговарачки и шпионски активности" Средина: Сталиновата дозвола "за" (ракописно). Десно: Одлуката на Политбирото на Централниот комитет потпишана од страна на генералниот секретар Сталин

Од вкупно 1996 делегати колку што учествувале на 17-от Конгрес на парти?ата, 1108 биле уапсени, од кои околу две третини биле погубени во периодот од 1934 до 1937. Од вкупно 139 членови избрани во Централниот комитет на Конгресот, 98 биле погубени. Од останатите 41 делегат, само 24 биле реизбрани на 18-од Конгрес на парти?ата, ко? траел од 10 март до 21 март 1939 година.

Периодот од 1934 до 1939 е уште попознат и како Големиот Терор, а 17-от Конгрес ко? бил на?авуван како Конгресот на победниците, станал Конгресот на осудените.

По ова, Сталин одлучил да ?а потчини и Црвената Арми?а. Некои веруваат дека Сталин не лажел кога тврдел дека државната арми?а планирала воен удар. Ова се смета за на?големата загуба на Советскиот Со?уз и на Црвената Арми?а за време на сталиновиот терор. Видни командири од гра?анската во?на како Михаил Тухачевски, Васили? Блихер, Александар ?егоров и други ги изгубиле животите во ваквите чистки, што се смета како главна причина за брзиот напредок на германските сили за време на Втората светска во?на и за големите порази коишто Црвената Арми?а ги претрпела на почетокот на нападите од страна на германските сили. Генералот Константин Рокосовски бил уште една од жртвите на сталиновите чистки и големиот терор во 1930-тите години. Кога бил ослободен во 1940 година поради потребите на Црвената Арми?а и на Советскиот Со?уз во Втората светска во?на, било евидентирано дека сите заби му биле искршени поради тепа?е и маче?е во советските затвори.

Последната фаза од чистките и големиот терор во 1930-тите била чисте?ето на та?ната полици?а. Сталин сакал оние коишто знаеле премногу за чистките да бидат убиени. Сталин и на?авил на зем?ата дека фашистичките елементи ги преземале безбедносните сили, што иницирало смрт на ил?адници невини лу?е. Новиот шеф на полици?ата ко? Сталин го поставил во ноември 1938 бил Лавренти? Бери?а чи?ашто задача била да ги открие виновниците. По истрагата, Бери?а наредил погубува?е на сите постари офицери во организаци?ата, вклучува??и го и неговиот претходник, Никола? ?ежов. Во 1937 година, по серии преселува?а од држава во држава под притисок на советската влада, Лав Троцки се преселил во Мексико, каде што во 1940 година бил убиен. Тврде?а од страна на аналитичари и експерти, како и докази од та?ната полици?а НКВД го припишуваат неговото убиство на Бери?а како организатор и Сталин како нарачател на истото.

Една од на?големите иронии за време на сталиновите чистки и големиот терор во 1930-тите е фактот дека ил?адници роби?аши од гулазите кои биле затворени како резултат на чистките пишувале писма до Сталин, оча?нички моле??и го за помош, верува??и дека то? воопшто не знаел за агони?ата низ ко?а што тие поминувале. Ова било засилено преку неговиот култ на личноста, ко? и во гулазите бил присутен. За роби?ашите кои биле затворени како резултат на чистките и теророт во 1930-тите, Сталин бил светец, семо?ен, спасител, единствениот ко? можел да им помогне. Само оние од нив коишто дочекале да бидат ослободени по неговата смрт во 1953 година ?а дознале вистината дека токму то?, Сталин, кого тие го сакале, почитувале и обожавале како светец, како семо?ен, како спасител, бил всушност човекот ко? го наредил нивното заробеништво. Сè на сè, проценето е дека околу 20 милиони лу?е ги изгубиле животите како резултат на сталиновите чистки и големиот терор во 1930-тите.

Кон кра?от на 1930-тите, сталиновиот терор почнал да губи на интензитет, но советскиот народ допрва го чекал нов терор приреден од страна на Адолф Хитлер, ко? и самиот го опишувал Сталин како вистински ма?стор за приредува?е на политички терор.

Сталин и култот на личноста

За време на своето владее?е, Сталин создал сопствен култ на личноста. Уште кога дошол на власт ?а забранил религи?ата и наредил уништува?е на цркви, манастири и храмови. Ме?у првите жртви на неговиот режим биле руските православни свештеници од коишто ил?адници биле убивани, и ил?адници биле одведени во гулазите. На советскиот народ му се понудил себеси како Бог и Семо?ен. Неговиот портрет го имало во речиси сите домови во Советскиот Со?уз, а неговите Сталинови музеи биле негови храмови.

Се претставувал себеси пред советската ?авност како на?добар при?ател на Ленин и втор водач на Октомвриската револуци?а преку филмови коишто го претставувале него како светец и херо?, а селскиот живот во Советскиот Со?уз како ра? на Зем?ата. Градот Царицин бил преименуван во Сталинград, како и многу други места низ Советскиот Со?уз, но според неговиот култ, ништо не било создадено во Советскиот Со?уз без да биде планирано од страна на него, големиот водач и татко. Неговите статуи и споменици ги имало во речиси секое село во Советскиот Со?уз. Неговите говори биле снимани на грамофонски плочи, коишто биле дистрибуирани во милионски количини. Себеси се претставувал како на?добар при?ател на поетите, уметниците, научниците, децата, во?ниците и други. Според неговиот култ на личноста, советскиот народ им ги должел сите благодети коишто ги уживал на комунистичката парти?а и на Сталин.

Во Советскиот Со?уз се доделувале награди коишто го носеле неговото име. Ку?ата во Гори, Грузи?а, каде што се родил и живеел, наредил да биде надоградена, со цел да заличи на храм. Во 1944 година, советската химна била сменета. Во новата химна се спомнувал и Сталин.

Катедралата Исус Христос Спасител во Москва била урната на 5 декември 1931 година по негова наредба, со цел на таа локаци?а да се изгради зграда ко?а што тогаш би била на?високата зграда во светот, Палатата на Советите. Оваа зграда никогаш не била изградена, во главно благодаре??и на германската инвази?а на Советскиот Со?уз, поради што градежните работи биле откажани.

"Рози за Сталин, на?добриот при?ател на децата", слика од 1949 година насликана од страна на Борис Еремеев Владимирски.

Иако никогаш немал вистинско сериозно воено искуство, по победата на Советскиот Со?уз во Втората светска во?на се претставувал себеси како големиот во?сководец ко? го победил Хитлер. По во?ната се прогласил себеси за Врховен Маршал на Советскиот Со?уз, израз познат во воениот речник како генералисимус, иако немал никакво вистинско воено искуство за време на во?ната. Во еден од неговите пропагандни воени филмови, то? бил претставен како во?сководецот ко? го планирал нападот на Берлин во Битката за Берлин. Во филмот бил прикажан и неговиот победнички херо?ски лет во Берлин по неговото зазема?е, настан ко? никогаш не се случил.

Благодаре??и на неговиот култ на личноста и чистките и големиот терор во 1930-тите, Сталин станал сè пове?е и пове?е сакан и обожаван од страна на советските гра?ани, исклучиво поради стравот ко? го ширеле неговите чистки и неговиот терор. Додека држел говори, аплаузите траеле цели минути без прекин, лу?ето се плашеле да престанат да аплаудираат поради неговите чистки и неговиот терор, на кра?от се користеле ?вона за да го означат кра?от на аплаузот. По победата на Советскиот Со?уз во Втората светска во?на, и по неговото самопрогласува?е за Врховен Маршал на Советскиот Со?уз, односно генералисимус, Сталин станал уште пове?е сакан и обожаван од страна на советските гра?ани, ово? пат благодаре??и на неговиот култ на личноста и победата во Втората светска во?на.

Неговиот култ на личноста бил срушен дури по неговата смрт во 1953 година.

Сталин и Втората светска во?на

Сталин и Рибентроп во Крем?

Доа?а?ето на Адолф Хитлер на власт во 1933 година во Германи?а било добредо?дено за Сталин. Сталин одамна барал неко? ко? би ?а започнал Втората светска во?на, како прелуди?а кон Светската комунистичка револуци?а, а договорот за ненапа?а?е Молотов - Рибентроп бил на?важниот чекор кон во?ната. Во таа смисла, од политички гледна точка, Сталин е политичарот, на?одговорен за во?ната.

До 22 ?уни 1941 година, кога Германи?а го нападнала Советскиот Со?уз, Сталин бил делумен со?узник на Хитлер, напа?а??и ги и окупира??и ги, покра? источните делови на Полска, уште Литвани?а, Летони?а и Естони?а, како и делови од Финска и Романи?а. По нападот на Советскиот Со?уз на 22 ?уни 1941 година, Сталин претрпел краток нервен слом и 8 дена се исклучил од светот. Откако поминале тие 8 дена конечно Молотов, Бери?а, Ворошилов и други блиски функционери се осмелиле нена?авено да до?дат во неговата зимска резиденци?а (дача) во Кунцево, надвор од Москва. Кога влегле во неговата работна соба, то? ги прашал:

"Зошто до?довте ?"

"Да не до?довте да ме погубите поради штетата предизвикана врз татковината ?".

Причина за ваквото однесува?е од негова страна не е тешко да се прона?де. Посто?ано месеци пред нападот пристигнувале разузнавачки извештаи од разни места кои тврделе дека Хитлер планира да го нападне Советскиот Со?уз. Неколку дена пред почетокот на нападот, Харо Шулце-Бо?сен, антинацистички офицер и разузнавач во Министерството за Ави?аци?а на Нацистичка Германи?а ко? имал пристап до врвни информации од германската воена ави?аци?а Луфтвафе, ги информирал властите во Москва за почетокот на нападот, но Сталин го игнорирал извешта?от. Во 23:00 часот на 21 ?уни 1941, на само неколку часа пред почетокот на реализаци?ата на Операци?а Барбароса, германскиот дезертер и поранешен комунист Алфред Лисков ?а препливал реката Буг од германска кон советска страна и ги информирал советските вооружени сили дека нападот ?е започне за 5 часа, но Сталин го игнорирал предупредува?ето, а наводно го наредил и стрела?ето на Лисков поради шире?е дезинформации. Дури и по почетокот на нападот, Сталин не сакал да верува дека Хитлер и Нацистичка Германи?а сто?ат зад нападот, туку верувал дека тоа е дело на неко? одметнат германски генерал. Чистките од 1930-тите сериозно ?а ослабиле државната инфраструктура во Советскиот Со?уз, особено Црвената Арми?а. Големите почетни германски воени успеси, особено во небото, се должеле исклучиво поради позиционира?ето на советските воени авиони и тенкови, коишто биле подготвени за стратешка офанзива врз Германи?а и за не?зино бомбардира?е, а не за стратешка дефанзива и одбрана на Советскиот Со?уз.

Сè до Битката за Москва, Сталин ги искористувал советските медиуми за да ?а залаже советската ?авност со лажни вести за "големите порази кои ги трпеле германските сили на источниот фронт", додека Советскиот Со?уз трпел милионски загуби во во?ници и во цивили кои биле заробени или убиени од страна на германските сили на источниот фронт. Сталин мислел дека неговата пропаганда ?е придонела за поттикнува?е на моралот и храброста ка? советските во?ници и гра?ани, со што стотици ил?адници гра?ани од Украина, Белоруси?а и балтичките зем?и окупирани од страна на Сталин на почетокот на Втората светска во?на, уверени дека советските сили изво?увале победи над германските сили, не ги напуштале своите градови и села, за да подоцна истите да паднат во милост и немилост на силите на фашистичките окупатори по фашистичката окупаци?а на нивните градови и села. Голем дел од овие гра?ани биле Евреи, коишто подоцна ги загубиле животите во концентрационите логори, како Аушвиц, Собибор, Ма?данек, Треблинка и други, затоа што Сталин ги оставил на милост и немилост на фашистичките окупатори.

Сталин, ко? немал никакво вистинско сериозно воено искуство, не ги слушал советите на своите генерали, кои посто?ано му повторувале дека поради огромните загуби коишто Црвената Арми?а ги претрпела, Советскиот Со?уз не бил доволно подготвен за да се започне масовна контраофанзива, туку посто?ано наредувал да се тргне во против-напад. Не сакал да се помири со фактот дека ка? модерното во?ува?е се применуваат тенкови и авиони, туку верувал дека и понатаму бро?от на во?ници и на пушки бил поважен, што довело до смртта на стотици ил?адници советски во?ници сè до Битката за Москва, кога Сталин конечно попуштил и им дозволил на маршалите Жуков и Василевски да ?а организираат одбраната на градот.

На 7 ноември 1941 година, по повод 24 годишнината од Октомвриската Соци?алистичка револуци?а во Руси?а, Сталин одржал говор во московското метро заштитено од германските бомбардери, во ко? ги изговорил зборовите кои ги имало на корицата на воената книшка на секо? во?ник во Црвената Арми?а за време на Втората светска во?на:

"Германските окупатори сакаат да водат во?на за истребува?е со народот на СССР".

"Ако германците сакаат во?на за истребува?е, ?е ?а доби?ат".

Големата пресвртница во во?ната се случила во битките за Москва и Сталинград, каде што советските сили изво?увале одлучни победи, главно благодаре??и на тоа што советските фабрики за оруж?е и муници?а биле блиску до бо?ните поли?а, со што Црвената Арми?а можела брзо да се засили и да надомести за претрпените загуби, нешто што германските сили немале на располага?е. Исто така суровите руски зими во периодот 1941/1942 и 1942/1943 кои биле едни од на?студените и на?суровите зими во XX век одиграле голема улога во одбраните на Москва и Сталинград. Германските сили не очекувале инвази?ата на Советскиот Со?уз да трае толку долго и не се опремиле со зимска опрема, што им дало огромна предност на советските сили, коишто можеле да ги издржат суровите зимски температури, кои понекогаш знаат да стигнат и до -15 °C. На 2 февруари 1943 кога германскиот фелдмаршал Фридрих Паулус, неговите соработници и офицери и неговите во?ници се предале на Црвената Арми?а во Битката за Сталинград, советската метеоролошка станица преку советското радио на?авила температура од -31 °C.

"Сталин, големиот при?ател на религи?ата", уште еден мит од сталиновиот култ на личноста.

Во ово? период, Сталин дозволил црквите повторно да се отворат. Неговата мо? не била доволна, му требала и мо?та на религи?ата ко?а што некогаш ?а учел и забранил по неговото доа?а?е на власт. Една од на?добро чуваните та?ни од периодот за време на Втората светска во?на е и фактот дека и самиот Сталин понекогаш се молел на Семо?ниот Бог ко? некогаш го отфрлил.

Победата во во?ната преминала на страна на советските сили ме?у другото и поради тоа што Сталин, за разлика од Хитлер, ги слушал советите на неговите генерали и научил од сопствените грешки. Типичната разлика ко?а донела победа поме?у нив два?цата била во пристапот. Сталин на состанок со советскиот воен команден врв би издал наредба, но подоцна би ?а повлекол истата доколку неговите генерали не се согласувале со него. Хитлер, од друга страна сметал дека секогаш е во право. Во текот на Втората светска во?на, ко?а ка? советскиот народ (а и во денешна Руси?а ка? рускиот народ) станала позната како Голема Патриотска Во?на и како Голема Татковинска Во?на, ве?е до 1942 биле сменети пове?ето воени функционери коишто биле поставени на функции за време на чистките во 1930-тите и заменети со офицери со пониски ранкови и независни од парти?ата, но со поголемо и побогато воено искуство. До кра?от на Втората светска во?на ниту еден недоволно способен генерал не останал на сво?ата функци?а, без разлика колку бил близок со советскиот водач.

Опсадата на Ленинград до денешен ден важи за една од на?крвавите и на?долгите опсади на сите времи?а. Хитлер намерно не го окупирал градот, туку наредил истиот да биде заобиколен, така што нико? не би можел да влезе или излезе од него. Целта на Хитлер била жителите на Ленинград да изумрат од глад, студ и болести. Сталин можел да го евакуира градот, но не го дозволил тоа. Наредил сите жители да се бранат до последниот човек. Докази за крвавата опсада на Ленинград до денешен ден се места каде што имало масовни гробници каде што жителите ги закопувале безживотните тела на своите сакани, блиски и соседи, за да не до?де до шире?е на болести.

Сталин, водачот на Советскиот Со?уз за време на оваа во?на не поштедил никого. Неговите генерали имале дозвола да ги обесат сите осомничени за дезертерство коишто се изгубиле во шумите, па се вратиле. Исто така офицерите поставени на функции за време на чистките од 1930-тите ?а демонстрирале сво?ата воена неспособност за време на во?ната, стрела??и ги во оча? сопствените во?ници кои се повлекувале, за да го избегнат првичниот оган од страна на непри?ателот, поради што подоцна и биле сменети. Сталин, водачот на Советскиот Со?уз за време на оваа во?на не го поштедил ни сво?от на?стар син, ?аков, за кого германските сили нуделе да го заменат за германскиот фелдмаршал Фридрих Паулус, ко? се предал во Битката за Сталинград. Напротив, дозволил неговиот син да умре во заробеништво. Уште еден голем дел од руската трагеди?а за време на сталиновиот режим бил фактот дека во Црвената Арми?а биле регрутирани и роби?аши од гулазите. Оние од нив коишто го дочекале победоносниот кра? на во?ната, повторно биле вра?ани во гулазите. Исто така за време на во?ната цели семе?ства од териториите окупирани од страна на Советскиот Со?уз биле депортирани во гулазите во Сибир. На?познати се примерите за кулаците и целите семе?ства депортирани од Полска во Сибир со цел да ?а помогнат советската индустри?а и воената машинери?а преку присилно експлоатираниот труд во гулазите. Исто така, во 1940 година во Катинскиот масакр, во Катинската шума во Руси?а, биле стрелани околу 1.803 (став на офици?ална Москва) до 21.768 (став на офици?ална Варшава) полски затвореници и воени заробеници, главно полски воени офицери, акт предложен од страна на Лавренти? Бери?а, а подоцна прифатен и овластен од страна на Сталин.

Бруталноста на Сталиновиот режим и терор за време на Втората светска во?на биле забележани од страна на Хитлер, ко? по навлегува?ето на германските сили во Катинската шума во 1941 година за време на германската инвази?а на Советскиот Со?уз и по открива?ето на Катинскиот масакр од 1940 година на ?авноста, коментирал:

"Сталин е полу ?вер, полу ?ин. Од соци?ална гледна точка на животот, то? е целосно поинаков. Лу?ето можат да изгни?ат, што се однесува до неговата грижа за нив."

Во западните зем?и, Сталин бил познат под прекарите "Ву?ко ?о Сталин" и "Крем?скиот планинарец". Во 1939 и во 1942 Сталин бил избран за "Личност на годината" од страна на американскиот "Та?м" магазин.

На Конференци?ата во ?алта во февруари 1945 година Сталин ветил дека ?е влезе во во?на со ?апони?а неколку месеци по поразот на Германи?а. На Конференци?ата во Подстам, ко?а се одржала од 16 ?ули до 2 август 1945, претседателот на САД, Хари Труман го информирал Сталин дека САД поседуваат силна бомба каква што до тогаш никогаш не постоела ниту била употребена. Труман не му кажал на Сталин дека станува збор за атомска бомба. Сталин на ова реагирал со смирен тон како да станува збор за само уште едно на?обично смртоносно оруж?е со тоа што рекол дека му е мило за постое?ето на таа бомба и се надева дека САД ?е ?а искористат, по што Труман им рекол на своите советници дека Сталин се однесувал како да не го разбрал.

Подоцна, на 6 август 1945 година, САД ?а исфрлиле првата атомска бомба врз ?апонскиот град Хирошима, а потоа и втората атомска бомба врз ?апонскиот град Нагасаки на 9 август 1945 година. На 9 август 1945 година, Советскиот Со?уз ?а почнал Советската инвази?а на Ман?ури?а, ко?а завршила на 20 август 1945 година со одлучна победа на советските сили. По ова ?апони?а капитулирала на 2 септември 1945 година, со што и офици?ално завршила Втората светска во?на, а САД верувале дека Советскиот Со?уз нема да има никакви придобивки од победата во во?ната на Далечниот Исток.

Кратко по бомбардира?ата, Сталин протестирал до САД дека им понудиле мало вли?ание во ?апони?а. По ова Труман и неговиот кабинет дознале дека советските разузнавачки служби одамна имале уфрлено свои шпиони во американската воена индустри?а, во американскиот воен врв, односно во самиот Пентагон по што станало ?асно дека Сталин многу поодамна знаел за атомската бомба уште пред Труман да му каже. Гневот од недовербата поме?у Со?узниците и брзото ?адрено вооружува?е на Советскиот Со?уз благодаре??и на информациите до коишто дошла советската воена индустри?а и советскиот воен врв преку шпионите поставени во САД од страна на советските разузнавачки служби се сметаат како главен повод за почетокот на Студената Во?на.

Одлучен да ги скрие доказите кои укажувале на големите порази кои ги претрпела Црвената Арми?а во 1941 и во 1942, по Втората светска во?на, Сталин из?авил дека офици?алниот бро? на загинати во?ници и цивили во Советскиот Со?уз за време на во?ната, изнесувал 7 милиони лу?е. По неговата смрт во 1953 година, документи кои до тогаш биле та?ни, и биле откриени на ?авноста. Со текот на годините, бро?от на жртвите растел сè пове?е и пове?е, за да кон кра?от на 1990-тите се констатира дека во Втората светска во?на животите ги изгубиле над 27 милиони советски гра?ани и во?ници.

Исто така, исплашен поради огромната слава ко?а ?а стекнале советските маршали, како Георги? Жуков, Александар Василевски, Константин Рокосовски, Васили? Чу?ков и други, Сталин постепено ги пра?ал маршалите на прекомандува?е на далечни места низ Советскиот Со?уз, каде што немало многу лу?е и за каде што знаел дека нема да претставуваат каква било политичка или воена закана за него.

Сталин по во?ната

Поради своите политички цели да ?а наметне сво?ата вол?а на новоформираните соци?алистички зем?и и нивните комунистички партии, и незадоволен од владеачкиот систем во ?угослави?а воден од страна на Комунистичката Парти?а на ?угослави?а и ?осип Броз Тито, Сталин во 1948 година ?а вовел Резолуци?ата на Информбирото, со ко?а што Комунистичката Парти?а на ?угослави?а била исфрлена од Информбирото, и ги повикал сите "здрави елементи" во ?угослави?а ло?ални на марксизмот и ленинизмот да и се спротивстават на државната власт во ?угослави?а предводена од страна на КП? и Тито. Поради ова ?угослави?а се оддалечила од источниот блок и се приближила кон западниот блок.

По завршува?ето на Коре?ската во?на, Сталин се нао?ал во седумдесеттите години од сво?от живот со многу разрушено здрав?е. Неговиот главен проблем бил крвниот притисок. Додека бил болен то? примил писмо од д-р Лиди?а Тимашук во коешто пишувало дека група од седум лекари вклучува??и го и неговиот личен лекар, д-р Виноградов, биле вмешани во заговор за убива?е на неколку негови сопарти?ци како и на него. Лекарите коишто биле именувани во писмото биле уапсени и откако биле мачени признале дека биле вмешани во заговор на американските и британските разузнавачки служби. Мнозинството лекари биле Евреи и воопшто немале никаква поврзаност со злосторствата за коишто биле обвинети. Сталин правел подготовки за масовни депортации и погубува?а на ил?адници Евреи низ Советскиот Со?уз. За него, советските Евреи биле народ ко? воопшто немал потреба од тоа да му биде ло?ален на Советскиот Со?уз, сега кога Евреите можеле да живеат во сопствената новоформирана држава Израел. Во парти?ата и во Советскиот Со?уз се чувствувале првичните симптоми дека се подготвува реприза на чистките и големиот терор од 1930-тите.

Сталин му наредил на Бери?а, шефот на та?ната полици?а НКВД, да започне нови чистки во комунистичката парти?а. Сите членови почнале да паничат затоа што набрзо увиделе дека, како и сите останати претходни кандидати за водство на Советскиот Со?уз, така и тие ?е станеле жртви на сталиновите чистки.

На?веро?атно никогаш нема да се дознае дали сталиновото "Конечно решение" против Евреите ?е завршело успешно реализирано. Неговата неочекувана смрт во март 1953 година спречила да до?де до нови крвопролева?а.

Смртта на Сталин се почесто е предмет на дискуси?а. Познат е фактот дека на 1 март 1953 година, после заедничка вечера на ко?а што Сталин присуствувал претходната вечер заедно со неговите на?блиски соработници Лавренти? Бери?а, Георги? Маленков, Никола? Булганин и Никита Хрушчов, не излегол од неговата соба во неговата зимска резиденци?а (дача) во Кунцево, надвор од Москва. На неговите телохранители ова им делувало нормално биде??и им станало ?асно дека во последно време се почесто станувал подоцна од спие?е, а и имале примено наредба да не го вознемируваат. Во 22:00 часот вечерта го нашле на подот во неговата соба и од тука е до?дено до заклучок дека претрпел мозочен удар, поради ко? останал парализиран на десната половина.

Бери?а бил информиран и дошол неколку часа подоцна. Рано во утрото на 2 март 1953 година пристигнале неговите нови лекари, кои ги замениле евре?ските лекари кои заедно со видни советски научници, професори и писатели, биле ме?у првите жртви на новите чистки коишто Сталин ги планирал. Ова било уште една голема грешка на Сталин, ко?а што ово? пат не ?а чинела ништо државната инфраструктура на Советскиот Со?уз, ниту Црвената Арми?а, за разлика од чистките од 1930-тите, коишто придонеле на големо за првичните порази на Црвената Арми?а на почетокот на нападите на германските сили за време на Втората светска во?на. Од оваа голема грешка на?многу изгубил Сталин, ко? ово? пат бил во критична здравствена состо?ба, а вистинските лекари коишто можеле да му помогнат сега биле во советските затвори. Новите лекари коишто биле предложени од страна на неговите на?блиски соработници, а избрани и поставени по негов личен избор не можеле многу да му помогнат.

Преку низа од вонредни издани?а на весниците, Советскиот Со?уз ?а примил веста дека Сталин е многу болен. Во четири часот во утрото на 6 март 1953 година, било об?авено:

“Срцето на другарот ко?што ?а продолжи гени?алноста на Ленин, на мудриот водач на комунистичката парти?а и на Советскиот Со?уз, го испушти последниот удар”.

?осиф Сталин, на 74 годишна возраст починал во 21:50 часот на 5 март 1953 година.

Во 2003 година, група на американски и руски историчари и го об?авиле на ?авноста нивното мисле?е дека Сталин можеби бил отруен со Варфарин, мо?ен отров против глувци, без мирис и вкус, ко? ?а спречува коагулаци?ата на крвта, што би можело да предизвика мозочен удар, така што би можел да се користи како смртоносно оруж?е во то? период.

Смртта на Сталин се случила во период прифатлив за Бери?а и пове?ето блиски соработници на Сталин, коишто се плашеле дека ?е бидат наредни жртви на сталиновите чистки. Има тврде?а дека Сталин се исплашил дека можеби мо?та ко?а Бери?а ?а поседувал еден ден ?е ?а надминела и неговата. Според мемоарите на Никита Хрушчов, откако Сталин го претрпел мозочниот удар и додека сè уште бил на смртна постела, Бери?а почнал да го критикува, а откако Сталин ги отворил очите и демонстрирал дека е сè уште свесен, Бери?а паднал на колена и почнал да му ?а бакнува раката, за откако Сталин повторно ги затворил очите, да стане и да почне да се кара со останатите присутни во простори?ата. Според политичките мемоари на министерот за надворешни работи на Советскиот Со?уз, В?ачеслав Молотов, об?авени во 1993 година, по смртта на Сталин, Бери?а му рекол на Молотов: "Сите ве спасив од него" и "Го отстранив", што за многумина претставува признание на Бери?а дека то? го отрул Сталин.

Исто така, на?нови откриени документи, како и тврде?а на неговите некогашни на?блиски соработници, тврдат дека Сталин очекувал неговите на?нови чистки и теророт ко? го подготвувал врз советските Евреи на почетокот на 1950-тите, да резултираат со реакци?а од страна на САД и западните европски држави што би можело да предизвика почеток на нов вооружен конфликт на глобално ниво, односно Трета светска во?на. За ваквите тврде?а како доказ се земаат предвид фактите дека Сталин наредил да се прават подготовки за заштитува?е на Москва и на поголемите градови низ Советскиот Со?уз со штит за заштита од воздушни и копнени напади, како и фактот дека бил импресиониран од мо?носта и ефектите на водородната бомба, поради што во 1949, праве??и ги подготовките за новите чистки и новиот терор, одлучил да ги поштеди животите на видни советски научници кои се занимавале со ?адрена физика и други ?адрени научни области, веле??и му на Бери?а:

?Да ги оставиме нив на мира“.

?Секогаш можеме да ги стреламе подоцна“.

Доколку ваквите подготовки за Трета светска во?на од страна на Сталин навистина се правеле, тогаш со неговата смрт, светот на?веро?атно бил поштеден и спасен од ?адрен холокауст.

Политичко наследство на Сталин

Неговото тело било измиено од медицинска сестра и изнесено со бела кола до Крем?ската мртовечница. Таму се извршила аутопси?а и по неа телото било подготвено за трите дена на жалост коишто следеле. Потоа, неговото тело било изложено, а ил?адници лу?е чекале да до?дат на ред за да го видат. Гужвата била толку голема, што лу?ето се задушувале до смрт. Проценето е дека околу 500 лу?е ги изгубиле своите животи во обид да го допрат, или пак видат Сталин. На 9 март 1953 година, 9 носачи го изнесле ковчегот од холот каде што бил изложен и го поставиле на кочи?а. Телото со церемони?а било однесено на Црвениот плоштад во Москва пред Мавзоле?от на Ленин. Биле одржани само три говори, на Маленков, Бери?а и Молотов. Потоа покриено со црна и црвена свила, балсамираното тело на Сталин било внесено во мавзоле?от и поставено веднаш до Ленин. На пладне, низ Советскиот Со?уз се слушнал силен татнеж. Многу сирени, пиштоли, пушки и свирчи?а свиреле во чест на Сталин.

Парти?ата, ко?а по 19-от Конгрес во 1952 година била преименувана во Комунистичка Парти?а на Советскиот Со?уз, или КПСС, била дигната на нозе по неочекуваната смрт на Сталин, биде??и неговиот одреден наследник Андре? Жданов починал уште во 1948 година. Првично изгледало дека него ?е го наследи Георги? Маленков, ко? во 1953 година ?а имал поддршката на та?ната полици?а НКВД. Но 2 години подоцна, то? бил сменет од страна на Никита Хрушчов, ко? успеал да го симне Маленков од власт со поддршка на антисталинистичките членови на парти?ата.

Лавренти? Бери?а, ко? ги наредил апсе?ата и убиствата на стотици ил?адници невини лу?е по наредба на Сталин, бил уапсен на 26 ?уни 1953 година, под сомнение дека соработувал со британските разузнавачки служби. Ово? заговор за негово отстранува?е од функциите кои ги вршел во Советскиот Со?уз бил предводен од страна на Хрушчов и поддржан од страна на Молотов и Маленков. Конечното обвинение против него го обвинувало за предавство, тероризам и противреволуционерни активности. Кога бил осуден, молел на колена за милост, што звучи доста цинично за човек ко? немал милости?а кон стотици ил?адници невини лу?е кои го молеле него за милости?а. Бери?а, заедно со уште 6 други обвинети и осудени негови соработници, биле стрелани на 23 декември 1953 година. Но според други личности, ме?у кои и неговиот син Серго, Бери?а бил убиен во напад на неговата ку?а од страна на советски воени единици на 26 ?уни 1953 година. Никола? Шверник, член на судот ко? го осудил Бери?а, наводно му рекол на син му на Бери?а, Серго, дека никогаш не го видел Лавренти? Бери?а жив.

Како главен кандидат за наследник на Сталин во текот на борбата за власта ко?а следела во наредните 10 години се докажал Михаил Суслов. Мо?та ко?а ?а поседувал во 1953 година како шеф на пропагандата, ?а користел за врше?е на кадровски промени на различни нивоа. Биде??и не бил заинтересиран да ?а преземе власта во свои раце, то? првично му помогнал на Никита Хрушчов да ?а преземе власта од Маленков, само за во 1964 да стане водач на крилото во парти?ата коешто се залагало за менува?е на Хрушчов и му помогнало на Леонид Бреж?ев да ?а преземе власта.

До сво?ата смрт во 1982 година, Суслов бил недопирливиот идеолог на парти?ата што го прави вистински наследник на Сталин. ?ури? Андропов и Михаил Горбачов, коишто биле негови лу?е, станале водачи на Советскиот Со?уз по смртта на Суслов во 1982 година.

Гробот на Сталин во Крем?скиот ?ид.

Три години по смртта на Сталин, на 20-от Конгрес на парти?ата, Хрушчов одржал говор со ко? ?а нападнал политиката на Сталин. Хрушчов открил дека Сталин бил виновен за погубува?ето на ил?адници верни членови преку чистки. Она што е цинично во ово? говор на Хрушчов е тоа што и то? самиот бил еден од главните одговорни организатори на сталиновите чистки и големиот терор во 1930-тите, ко? ги организирал чистките и теророт во Украина по наредба на Сталин, а во говорот одговорноста ?а префрлал целосно врз Сталин. Неговото отстранува?е од власта во 1964 се случило, ме?у другото, и поради ово? говор. Хрушчов, ко? го критикувал сво?от претходник, бил третиран како наследникот ко? му забил нож во грб на сво?от мртов претходник. Неговото симнува?е од власта во 1964 и поставува?ето на Леонид Бреж?ев на власт, се смета како повратна реакци?а кон Хрушчов, ко? за разлика од Сталин, жив го дочекал забива?ето на нож во грб.

Во наредните месеци после говорот на Хрушчов, ил?адници од лу?ето коишто биле заробени за време на сталиновиот режим, биле ослободени. На?забележлив бил писателот Александар Солженицин, чи?што мо?ен роман “Еден ден од животот на Иван Денисович” станал светски бестселер.

Во 1962 година офици?алниот партиски весник об?авил поема од поетот Евгени? ?евтушенко ко?а што се викала “Наследниците на Сталин”. Поемата го опишува погребот на Сталин но исто така потенцира дека сè уште ништо не е готово.

По говорот на Хрушчов, имало обиди да се избрише Сталин од Советскиот Со?уз. Статуите, спомениците и портретите на Сталин биле отстранети од ?авните места. Градовите, улиците и сите паркови кои биле именувани во негово име биле преименувани. Градот Сталинград бил преименуван во Волгоград. Телото на Сталин било извадено од Мавзоле?от на Ленин на 31 октомври 1961 година, по што било закопано во Крем?скиот ?ид.

Иако површните аспекти на животот на Сталин биле отстранети, системот ко?што то? го составил останал. Сталин создал државен апарат ко?што ги штител тие кои биле на власт. Тоа бил систем ко?што советските владетели после него биле многу сре?ни што го имаат биде??и со него избегнувале многу праша?а. Писателите како Александар Солженицин и Евгени? ?евтушенко биле слободни да го критикуваат Сталин, но не и оние кои се моментално на власт. Вишокот од сталинизмот бил отстранет, но структурата на тоталитарната држава останала сè до доа?а?ето на Михаил Горбачов на власт во Советскиот Со?уз во осумдесеттите години од дваесеттиот век.

Сталин како мотив во уметноста

• ?Наследниците на Сталин“ — песна на советскиот поет Евгени? ?евтушенко од 1962 година.
• ?Сталиновиот епиграм“ или ?Горштакот од Крем?“ (руски: Кремлёвский горец) — песна на рускиот поет Осип Манде?штам од 1933 година.
• ?На Исток“ — сонетен венец на македонскиот поет Венко Марковски од 1940 година.
• ?Реконструктор“ — расказ на рускиот писател Виктор Пелевин од 1991 година.
• ??осиф Сталин“ — песна на бугарскиот поет Валери Станков.

Поврзано

• Неосталинизам
• Сталинизам

Надворешни врски

• Хитлер н. Сталин: Ко? бил полош? (англиски)
• ?Ста?ин - двор црвеног цара“, Са?мон Сибаг Монтефи?оре, Вечер?е новости, фе?тон, 2-22 март 2008. (српски)
• Ста?ин - владар гвоздене руке (?Вечер?е новости“, фе?тон, февруари 2012) Архивирано на 23 ?уни 2012 г. (српски)