外媒曝索尼一辆卡车参展途中被盗 车上全是设备
| Австриско Царство Kaisertum ?sterreich (германски)
|
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Химна: Gott erhalte Franz den Kaiser "Боже, чува? го Цар Франц" |
||||||
.svg) |
||||||
| |
||||||
| Главен град | Виена | |||||
| Демоним | Австри?ци | |||||
| Уредува?е |
|
|||||
| Законодавство | Imperial Council | |||||
| Валута |
|
|||||
| 1: Territories of Austria and Bohemia only. | ||||||
.svg)
Австрискo Царство (германски: Kaiserthum Oesterreich Kaisertum ?sterreich) било мо?но царство во Средна и Источна Европа во периодот од 1804 до 1867 година. Австриското Царство било наследник на Светото Римско Царство на териториите од Хабсбуршката Монархи?а. За време на своето постое?е, тоа била трета импери?а во Европа според бро?от на население, по Руската Импери?а и Обединетото Кралство. Заедно со Пруси?а, било една од двете големи сили на Германската Конфедераци?а. Географски, било третата на?голема импери?а во Европа по Руската и Првата Француска импери?а. Создадено како одговор на Првото Француско Царство, територи?ата на Австриското Царство речиси се совпа?ала со Светото Римско Царство по неговото распа?а?е во 1806 година.
Кралството Унгари?а - како Regnum Independens - беше управувано од сопствени институции одделно од остатокот од импери?ата. Откако Австри?а беше поразена во Австро-пруската во?на од 1866 година, беше усвоен Австроунгарскиот компромис од 1867 година, приклучува??и им се на Кралството Унгари?а и Импери?ата Австри?а за да ?а формираат Австроунгари?а.
Истори?а
[уреди | уреди извор]Создава?е
[уреди | уреди извор]Со конференциите во Раштат (1797–1799) и Регенсбург (1801–1803) се променила природата на Светото Римско Царство. На 24 март 1803 година, била донесена резолуци?а (германски: Reichsdeputationshauptschluss), со ко?а бро?от на црковните ентитети во Светото Римско Царство се намалиле од дотогашните од 81 на само 3, а бро?от на слободни царски градови од 51 на 6. Оваа мерка имала за цел да го замени стариот устав на Светото Римско Царство, но всушност придонела за кра?от на импери?ата. светиот римски цар Франц II за себе и за неговите наследници ?а создал титулата Цар на Австри?а.
Во 1804 година, светиот римски цар Франц II, ко? исто така владеел со зем?ите на Хабсбуршката Монархи?а, го основал Австриското Царство, кон кое биле приклучени сите негови владени?а. То? го направил тоа затоа што го предвидел кра?от на Светото Римско Царство или евентуалното стапува?е на Наполеон како Свет римски император, ко? претходно истата година ?а усвоил титулата Француски Император.
Падот и распа?а?ето на Светото Римско Царство било забрзано со француската интервенци?а во септември 1805 година. На 20 октомври 1805 година, австриската во?ска предводена од генералот Карл Мак фон Ла?берих била поразена од француската арми?а во близина на градот Улм. Французите заробиле 20.000 австриски во?ници и многу топови. На 2 декември 1805 година Наполеоновата арми?а изво?увала уште една победа ка? Аустерлиц. Франц бил принуден на преговори со Французите (4 - 6 декември 1805 година) и на 6 декември 1805 година било склучено примир?е.
Победите на французите ги поттикнале владетелите на некои царски територии да стапат во со?уз со Французите и да прогласат формална независност од Царството. На 10 декември 1805 година, Максимили?ан IV ?осиф, изборниот кнез и во?вода од Бавари?а, се самопрогласил за крал, а истото го направил и во?водата на Виртемберг - Фредерик III на 11 декември. Со Договорот од Пожуна (денешна Братислава) од 26 декември поме?у Франци?а и Австри?а се проширила територи?ата на германските со?узници на Наполеон за сметка на поразената Австри?а.
Франц II се согласил со понижувачкиот Пожунски договор (26 декември 1805 година), што во пракса значело распа?а?е на Светото Римско Царство и реорганизаци?а на германските територии. Одредени австриски поседи во Германи?а биле предадени на француските со?узници - Кралот на Бавари?а, Кралот на Виртемберг и Големиот во?вода од Баден.
На 12 ?ули 1806 година била основан Ра?нскиот Со?уз. Ово? со?уз под француско вли?ание, ставил кра? на Светото Римско Царство. На 6 август 1806 година, дури и Франц II ?а признал новата држава и прогласил распа?а?е на Светото Римско Царство. Со ова не се согласил ?ор? III од Обединетото Кралство, ко? бил избирон кнез на Хановер и кому Наполеон му ги одзел териториите околу Хановер. Тоа подоцна се решило со создава?ето на Кралството Хановер со кое владееле ?ор? IV и Вили?ам IV како кралеви на Хановер.
Ерата на Метерних
[уреди | уреди извор]Клеменс фон Метерних во 1809 година станал министер за надворешни работи. Исто така, од 1821 до 1848 година ?а извршувал функци?ата државен канцелар. Периодот од 1815 до 1848 година се нарекува и ?Ерата на Метерних“.[2] Во ово? период, Метерних ?а контролирал надворешната политика на Хабсбуршката монархи?а. То? имал големо вли?ание и во европската политика. Бил познат по своите конзервативни ставови. Неговите политики биле против револуци?ата и либерализмот.[3] Според неговото мисле?е, либерализмот бил облик на легализирана револуци?а.[4] Метерних верувал дека апсолутната монархи?а е единствениот правилен систем на владее?е.[2] Ово? поим вли?аел на неговата антиреволуционерна политика со ко?а се обезбедил опстанокот на Хабсбуршката Монархи?а во Европа.[5] По Наполеоновите во?ни, Метерних бил главен архитект на Виенскиот конгрес во 1815 година.[5] Од Виенскиот конгрес на?голема корист извлекло Австриското Царство и тоа склучило со?уз со Британи?а, Пруси?а и Руси?а со што се формирал Четирикратниот со?уз.[3] По Конгресот, Австриското Царство добило нови територии, а вли?анието му се проширило (преку Германскиот Со?уз) на север, и во Итали?а.[3] Австри?а станала водечка членка на Германскиот Со?уз.[6] Метерних како австриски министер за надворешни работи, помогнал при склучува?ето и на други мировни договори: Екс-ла-Шапел (1818), Карлсбад (1819), Тропау (1820), Ла?бах (1821) и Верона (1822).[2]
Метерних имал одврзани раце во воде?ето на надворешната политика за време на владее?ето на Франц II. Франц починал во 1835 година. Негов наследник бил неговиот син Фердинанд I, но то? имал здравствени проблеми. Пристапува?ето на Фердинанд го зачувало Хабсбуршкото династичко наследство, но то? не бил способен да владее [3] Раководе?ето со Австриското Царство го презел државен совет составен од Метерних, надво?водата Лу? (братот на Франц II) и грофот Франц Антон Коловрат, ко? подоцна станал првиот премиер на Австриското Царство. По револуциите од 1848 година во Австриското Царство, Метерних бил принуден да поднесе оставка. Метерних е запаметен по неговиот успех во одржува?ето на статус кво и Хабсбуршкото вли?ание во ме?ународните односи.[2] Ниеден Хабсбуршки министер за надворешни работи после него немал таква позици?а во царството, ниту пак имал толкаво вли?ание врз европските надворешни работи.[3]
Историчарите, ерата на Метерних ?а сметаат како период на стабилност: Австриското Царство не влегло во во?на, а немало ни некои радикални внатрешни реформи.[7] Ова било период на економски раст и просперитет во Австриското Царство.[7] Населението во Австри?а до 1843 година се зголемило на 37,5 милиони. Имало урбана експанзи?а и населението во Виена ?а достигнало бро?ката од 400.000 жители. За време на ерата на Метерних, Австриското Царство, одржувало стабилна економска политика и успеало да го избалансира бу?етот, и покра? тоа што по Наполеоновите во?ни имало голем дефицит.[8]
.jpg)
Револуциите од 1848 година
[уреди | уреди извор]Од март 1848 до ноември 1849 година, во Царството се по?авиле бро?ни револуционерни движе?а, од кои пове?ето биле од националистички карактер. Исто така, либералните и (во помала мера) соци?алистичките струи почнале да се спротивставуваат на долгогодишниот конзервативизам во импери?ата. Иако пове?ето од револуциите биле угушени, направени биле некои внатрешни промени; ме?у познача?ните реформи се: укинува?е на крепосништвото, укинува?е на цензурата и ветува?ето дадено од Фердинанд I од Австри?а, дека уставот ?е се спроведува насекаде во царството.
Баховите години
[уреди | уреди извор]
По смртта на принцот Феликс од Шварценберг во 1852 година, министерот за внатрешни работи, баронот Александар фон Бах, во голема мера ?а диктирал политиката во Австри?а и Унгари?а. Бах ?а централизирал административната власт во Австриското Царство, но ги поддржал и реакционерните политики кои ?а намалувале слободата на печатот и се оневозможувале ?авните суде?а. Со конкордатот од август 1855 година, на Римокатоличката црква ? се дало контрола над образованието и семе?ниот живот. Ово? период во истори?ата на Австриското Царство ?е стане познат како ера на нео-апсолутизмот, или Бахов апсолутизам.
Сепак, Бах ги смекнал своите идеолошки ставови (освен нео-апсолутизмот) што довело до пораст на економските слободи во 1850-тите. Биле укинати внатрешните царински давачки, а селаните биле ослободени од феудалните обврски.
Во сво?ство на водач на Германскиот Со?уз, Австри?а со доброволци учествувала во Првата Шлезвишка во?на (1848–1850).[6]
Сардини?а склучила со?уз со Франци?а за осво?ува?е на Ломбарди?а-Венеци?а. Во вооружениот конфликт во 1859 година Австри?а била поразена, и со Договорите од Вилафранка и Цирих, Ломбарди?а ? се одзема на Австри?а (освен делот источно од реката Минсио, т.н. Мантовано).[9]
По 1859 година
[уреди | уреди извор]Со Уставот од 1861 година се создал Дом на лордовите (Herrenhaus) и Дом на пратеници (Abgeordnetenhaus). Но, пове?ето националности во монархи?ата останале незадоволни.
По втората во?на со Данска во 1864 година, Холшта?н потпаднал под Австриска, Шлезвиг и Лауенбург под пруска управа. Но, внатрешните проблеми продолжиле.[10]
По поразот на Австри?а во Австро-пруската во?на од 1866 година и распа?а?ето на Германскиот Со?уз, бил усвоен Австроунгарскиот компромис од 1867 година. Со ово? чин, Кралството Унгари?а и Царството Австри?а како два посебни ентитети се здружиле на еднаква основа и се создала Дуалната монархи?а Австроунгари?а.
-
Царски стандард на Австриската импери?а со помал грб (користен до 1915 година за Австроунгари?а) -
Царски стандард на Австриската импери?а со среден грб (се користел до 1915 година за Австроунгари?а) -
Знак на трговец од 1786 до 1869 година и поморски и воен знак од 1786 до 1915 година ( де ?уре, де факто до 1918 година)
.svg)
.jpg){kind=link}
Составни зем?и
[уреди | уреди извор]
По Виенскиот конгрес од 1815 година, во склоп на Австриското Царство влегувале следниве крунски зем?и:
- Надво?водството Австри?а ( Erzherzogtum ?sterreich )
- Долна Австри?а ( Erzherzogtum ?sterreich unter der Enns )
- Горна Австри?а ( Erzherzogtum ?sterreich ob der Enns )
- Во?водство Салцбург (Herzogtum Salzburg), 1815-1850
- Во?водството Штаерска (Herzogtum Steiermark)
- Принцовата Грофови?а Тирол со Предарлска ( Gefürstete Grafschaft Tirol mit dem Lande Vorarlberg), поделен во 1861 година
- Кралство Илири?а ( K?nigreich Illyrien ), поделено во 1849/1850 година:
- Во?водството Корушка (Herzogtum K?rnten)
- Во?водството Кра?ска (Herzogtum Krain)
- Приморски дел (Küstenland)
- Принцова Грофови?а Горица и Градишка (Gefürstete Grafschaft G?rz und Gradisca)
- Царски слободен град Трст (Triest)
- Истранска Маркгрофови?а ( Markgrafschaft Istrien )
- Зем?и на Бохемската Круна
- Кралство Бохеми?а ( K?nigreich B?hmen )
- Моравска Маркгрофови?а (Markgrafschaft M?hren)
- Во?водството Шлези?а (Herzogtum Schlesien)
- Кралството Галици?а и Лодомери?а (K?nigreich Galizien und Lodomerien) со
- Во?водството Буковина ( Herzogtum Bukowina ), се одвоило во 1850 година
- Кралство Далмаци?а (K?nigreich Dalmatien)
- Кралството Унгари?а (K?nigreich Ungarn) со
- Кралство Хрватска (K?nigreich Kroatien)
- Кралство Славони?а (K?nigreich Slavonien)
- Кралството Ломбарди?а и Венеци?а ( Lombardo-Venezianisches K?nigreich ), го изгубила во 1859/1866 година
- Големото кнежевство Трансилвани?а (Gro?fürstentum Siebenbürgen )
- Во?водството Срби?а и Тамишки Банат ( Woiwodschaft Serbien und Temescher Banat), од 1849 година, се споиле во Унгари?а и Славони?а во 1860 година
- Српска Во?водина, де факто автономен ентитет 1848/49, не офици?ално призната
- Банат
- Воена краина ( Milit?rgrenze )
- Хрватската воена краина ( Kroatische Milit?rgrenze )
- Словенска воена краина ( Slawonische Milit?rgrenze )
- Банатска воена краина ( Banater Milit?rgrenze )
- Трансилванската воена краина ( Siebenbürger Milit?rgrenze ) се споила со Трансилвани?а во 1853 година
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ October Diploma
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Sked, Alan. The Decline and Fall of the Habsburg Empire, 1815–1918. London: Longman, 1989. Print.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Jelavich, Barbara. The Habsburg Empire in European Affairs: 1814–1918. Chicago: Rand Mcnally, 1969. Print.
- ↑ Tuncer, Huner. "Metternich and the Modern Era." ARTS-CULTURE -. Daily News, 6 September 1996. Web. 24 March 2015.
- ↑ 5,0 5,1 Sofka, James R. "Metternich's Theory of European Order: A Political Agenda for 'Perpetual Peace'." The Review of Politics 60.01 (1998): 115. Web.
- ↑ 6,0 6,1 Handbook of Austria and Lombardy-Venetia Cancellations on the Postage Stamp Issues 1850–1864, by Edwin MUELLER, 1961.
- ↑ 7,0 7,1 Crankshaw, Edward. The Fall of the House of Habsburg. New York: Viking, 1963. Print.
- ↑ "History of Austria, Austria in the Age of Metternich." History of Austria, Austria in the Age of Metternich. N.p., n.d. Web. 24 March 2015.
- ↑ Mueller 1961, Historical Data, p.H5.
- ↑ Mueller 1961, p.H6.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- 19 век во Европа
- Австри?а во 19 век
- Држави и територии распаднати во 1867 година
- Држави и територии настанати во 1804 година
- Држави на Германскиот Со?уз
- Словени?а во новиот век
- Унгари?а во новиот век
- Австри?а во новиот век
- Поранешни држави на Балканот
- Хабсбуршка Хрватска
- Хабсбуршка Унгари?а
- Хабсбуршко-лотариншка династи?а
- Поранешни монархии во Европа
- Поранешни царства
- Австриско Царство
- Итали?а во новиот век
- Царства на Германите
- Хабсбуршка Бохеми?а