中国杯首战国足大比分失利
Киев Ки?в Kyiv | |||
---|---|---|---|
![]() Панорама на градот | |||
| |||
Координати: 50°27′00″N 30°31′24″E? / ?50.45000°N 30.52333°E | |||
Зем?а | ![]() | ||
Општина | Киев | ||
основан | 5 век | ||
Реон | |||
Управа | |||
? Градоначалник | Витали? КличкоКличко (uk) | ||
Површина | |||
? Градска | 839 км2 (324 ми2) | ||
Надм. вис. | 179 м | ||
Население (1 ?ануари 2010) | |||
? Градско | 2,797,553 | ||
? Густина | 3.299/км2 (8,540/ми2) | ||
? Метро | 3,648,000 | ||
Час. по?ас | EET (UTC+2) | ||
? Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) | ||
поштенски бро? | 01xxx-04xxx | ||
Повик. бр. | +380 44 | ||
Авто. рег. таб. | AA (before 2004: КА, КВ, КЕ, КН, К?, KT) | ||
Мреж. место | kmv.gov.ua |
Ки?ев (украински: Ки?в; руски: Киев) — главен и на?голем град во Украина, ко? се нао?а во северниот средиштен дел на зем?ата, по течението на реката Днепар. Населението на градот според пописот од 2001 година е 2.611.300. Сепак, според печатот, денеска ово? бро? е поголем[1].
Киев претставува важен индустриски, научен, образовен и културен центар на Источна Европа. Градот е дом на голем бро? светски компании, високообразовни институции и светски познати знаменитости. Градот има висока инфраструктура и високо развииен систем за ?авен превоз, вклучува??и го и Киевското метро.
Името на градост се смета дека потекнува од Ки?, еден од трите бра?а кои го основале градот. Во текот на сво?ата истори?а, Киев опсто?увал како еден од на?старите градови во Источна Европа. На?веро?атно, градот постоел пред 5 век и претставувал трговски центар, како и место кое претставувал трговски град поме?у Скандинави?а и Цариград. Градот бил престолнина на Киевска Руси?а, за да во 1240 година биде целосно разрушен во времето на монголската инвази?а. Во сладните векови, градот го изгубил своето значе?е и станал провинци?ален град во рамките на Големото Литванско Во?водство, Кралството Полска и Руската Импери?а[2].
Градот значително започнал да се развива кон кра?от на 19 век во рамките на Руската Импери?а. Во 1917 година, откако Украинската народна република прогласила независност, градот станал престолнина на новата држава. Во 1921 година, Киев станал дел од Советскиот Со?уз, и престолнина на Украинска ССР од 1934 година. Во текот Втората светска во?на, градот бил значите?лно разрушен, за да по во?ната повторно биде целосно обновен. По распадот на Советскиот Со?уз и добива?е на украинската независност од 1991 година, Киев станал главнен град на Украина.
Истори?а
[уреди | уреди извор]

Киев е еден од на?старите градови во Источна Европа и одиграл голема улога во разво?от на средновековната источнословенска цивилизаци?а, како и во современата украинската наци?а.
Се смета дека градот бил основан во 482 п.н.е. За потеклото на градот посто?ат неколку легенди. Според една легенда, градот бил основан од страна на водачот на едно племе, ко? се викал Ки?, заедно со неговите бра?а и сестра. Сепак, во практика не се знае кога точно бил основан градот. Се смета дека на територи?ата на денешниот град Киев постоела словенска населба од 6 век, но не е познато не?зиниот разво?. Во 8 век биле изградени првите утврдува?а во една населба ко?а била напуштена претходно. Денеска не е познато дали ова утврдува?е било изградено од страна на Словените или Хазарите. Доколку тоа било изградено од словенските народи, тогаш не е познато кога градот паднал во рацете на Хазарите. Главен извор на информации за раната истори?а на областа потекнува од началникот Асколд. Како и да е, денеска од страна на поголемиот дел на историчари е потврдено дека градот во текот на 8 век или почетокот на 9 век бил под власта на Хазарите. Една тврдина, ко?а се нарекувала Самбат (високо место) била изградена за одбрана на областа. Во текот на доцниот 9 век, градот паднал под власта на Варагинците, станува??и еден од главните центри на Рус, подоцна Киевска Рус. Зазема?ето на градот станало од страна на Асколд, а подоцна со него управувал Олег.
Златната доба на градот се случила во времето на Киевска Рус. Во 968 година, Печенегите го ставиле градот под опсада. Периодот на разво? на градот се случило во времето на кнезовите од Владимир. На 8 март 1169 година градот бил разрушен од страна на Андре? Бого?убски, при кое се случил голем грабеж на црквите и манастирите. Киев за долго време ?а изгубил знача?носта во зем?ата, на сметка на големите центри како Владимир, Новогород и Москва. Градот во 1230-тите бил на неколкупати ограбуван од страна на неколку кнезови. Во 1240 се случила инвази?ата на монголците предводени од Бату Хан, ко? целосно го разрушил Киев, настан ко? имал големо вли?ание за иднината на градот и источната цивилизаци?а. Пред да биде разрушен, градот бил познат како еден од на?големите во светот, со население од 100.000 лу?е.

Во почетокот на 1320-тите, литванските во?ски предводени од Гедимин успеал да ги порази словенските во?ски предводени од Станислав Киевски ка? реката Ирпин, и со тоа да го освои градот. Во 1324 година пак, градот повторно бил ограбен од страна на Татарите, па така литванскиот принц морал да пла?а данок на Златната орда. Во 1362 година, Киев и околните области биле вклучени во составот на Големото Литванско Во?водство. Во 1569 година, со основа?ето на Полско-литванската Државна Заедница, Киев станал главен град на новоформираното Киевско во?водство. Во 1658 година градот требал да стане престолнина на Уни?ата на трите народи, но договорот не бил ратификуван.
Во 1667 година градот станал дел од Царство Руси?а. Во рамките на импери?ата, градот бил еден од на?големите христи?ански центри, но неговото значе?е останало маргинално. Во текот на 18 век и 19 век, градот бил управуван од страна на руските воени и црковни власти, а Руската православна црква играла голема улога во градот. Во доцните 1840-ти, Никола Костомаров основал та?но друштво кое се викало Братството на Свети Кирил и Методи?. Членовите на таа група ?а предлагале иде?ата за федераци?а на зем?ата каде Украинците би се сметале за посебен народ и нема да бидат потчинети од страна на рускиот народ.
Во времето на Руската индустриска револуци?а од кра?от на 19 век, Киев станал важен трговски и транспортен центар на Руската Импери?а, познат по производство на шекер и жито, кои биле извезувани преку реката Днепар. Во 1900 година, грасот станал исто така и индустриски центар, чие население броело околу 250,000 жители. Во текот на то? период биле изградени неколку знаменитости на градот, голем дел од железничката инфраструктура, а исто така биле изградени и неколку образовни и културни об?екти како и знача?ни архитектонски споменици.

Така, градот станал трет на?значаен град во рамките на Руската Импери?а. Во периодот на Руската револуци?а, Киев станал главен град на неколку краткотра?ни држави. За многу краток период, градот бил опфатен со Првата светска во?на, Руската гра?анска во?на и Полско-советската во?на.
Започнува??и од 1921 година, градот станал дел од Украинска ССР. Во текот на 1934 година, престолнината на зем?ата била префрлена од Харков во Киев. Градот во то? период значително се развил. Бро?от на населението се зголемило, биле создадени неколку индустриски гиганти, но од друга страна во времето на т.н. Голема чистка градот загубил едни од на?големите интелектуалци.
Во Втората светска во?на, градот повторно претрпел значителна штета, и бил окупиранл од Нацистичка Германи?а од 19 септември 1941 до 6 ноември 1943 година. Непосредно откако градот бил окупиран, офицерите од НКВД поставиле динамити околу об?ектите улицата Крештатик, каде се нао?ала голема германска во?ска. Така, зградите изгореле за неколку дена, а 25,000 лу?е останале без покрив над главата. Во знак на одмазда, Германците ги уапсиле сите локални евреи, кои биле масакрирани на Бабин ?ар.
Во поствоенио период, градот повторно започнал да се гради од почеток, станува??и повторно трет на?значаен град во Советскиот Со?уз. Катастрофалната несре?а во Чернобил се случила на само 100 километри од градот, пренесува??и го радиоактивното зраче?е.
По распадот на комунизмот и со изгласува?ето на Деклараци?ата за независност на Украина, градот бил прогласен за престолнина на новата украинска независна држава.
Градски пе?заж
[уреди | уреди извор]Модерниот Киев претставува мешавина од старата и новата архитектура. Градот доживеал голем раст на населението во текот на 1970-тите и во текот на 1990-тите.
На?позната историска и архитектурна градба во градот е катедралната црква Света Софи?а и Киевско-печерската лавра. Овие два комплекса се вклучени во спосокот на светско и културно наследство на УНЕСКО.
Други знача?ни историски градби ?а вклучуваат Мариинскиот дворец како и неколкуте православни цркви како црквата Свети Михаил, црквата Свети Андре?а и црквата Свети Владимир, како и Златната порта.
Едно од модерните обележ?а на градот е статуата пред Националниот музе? на истори?ата на Украина во Втората светска во?на, Химерскиот дом и Плоштадот на независноста.
Знача?ни архитектонски згради и градби |
---|
Животна средина
[уреди | уреди извор]Географи?а
[уреди | уреди извор]Географски, Киев припа?а на полешката еколошка зона (дел од европските мешани шуми).
Киев се нао?а на двете страни на реката Днепар, ко?а тече на ?уг низ градот кон Црното Море. На постариот дел од градот (западниот) се нао?аат неколку ридови, долини и мали реки. Киев во текот на сво?ата истори?а значително се расширил кон денешниот источен дел од градот.
Киев има влажна континентална клима. На?топли месеци во годината се ?уни, ?ули и август, со температури од 13,8 до 24,8 °C. На?студените месеци се декември, ?ануари и февруари, со температури од -4.6 до -1.1 °C. На?високата температура во градот била измерена на 31 ?ули 1936 година и истата изнесувала 39.4 °C. На?ниската температура во градот била измерена на 7 февруари 1929 година кога изнесувала -32,2 °C.
Клима на Киев | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Показател | ?ан | Фев | Мар | Апр | Ма? | ?ун | ?ул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
Апсолутна максимална (°C) | 11,1 | 17,3 | 22,4 | 30,2 | 33,6 | 35,0 | 39,4 | 39,3 | 33,8 | 27,9 | 23,2 | 14,7 | 39,4 |
Просечна максимална (°C) | ?0,9 | 0,0 | 5,6 | 14,0 | 20,7 | 23,5 | 25,6 | 24,9 | 19,0 | 12,5 | 4,9 | 0,0 | 12,5 |
Просечна температура (°C) | ?3,5 | ?3 | 1,8 | 9,3 | 15,5 | 18,5 | 20,5 | 19,7 | 14,2 | 8,4 | 1,9 | ?2,3 | 8,4 |
Просечна минимална (°C) | ?5,8 | ?5,7 | ?1,4 | 5,1 | 10,8 | 14,2 | 16,1 | 15,2 | 10,2 | 4,9 | 0,0 | ?4,6 | 4,9 |
Апсолутна минимална (°C) | ?31,1 | ?32,2 | ?24,9 | ?10,4 | ?2,4 | 2,4 | 5,8 | 3,3 | ?2,9 | ?17,8 | ?21,9 | ?30 | ?32,2 |
Просечно кол. врнежи (мм) | 36 | 39 | 36 | 46 | 57 | 82 | 72 | 61 | 58 | 40 | 48 | 44 | 619 |
Врнежливи денови (≥ 2,0 мм) | 8 | 7 | 9 | 13 | 14 | 15 | 14 | 11 | 14 | 12 | 12 | 9 | 138 |
Снежни денови (≥ 2,0 см) | 17 | 17 | 10 | 2 | 0,2 | 0 | 0 | 0 | 0,03 | 2 | 9 | 16 | 73 |
Влага (%) | 83 | 80 | 74 | 64 | 62 | 67 | 68 | 67 | 74 | 77 | 85 | 86 | 74 |
Сончеви часови (месечно) | 31,0 | 56,5 | 124,0 | 180,0 | 279,0 | 270,0 | 310,0 | 248,0 | 210,0 | 155,0 | 60,0 | 31,0 | 1,954,5 |
Управува?е
[уреди | уреди извор]Владини институции
[уреди | уреди извор]Во престолнината на Украина се нао?аат на?важните институции од централната законодавна, извршна и судска власт. Во градот се нао?аат:
- Претседателската администраци?а на Банковата улица
- Парламентот на Украина (Врховна рада)
- Владата на Украина
- Уставниот суд
- Врховниот суд на Украина
Градски институции
[уреди | уреди извор]Согласно член 133 од Уставот на Украина[3], градот Киев како главен град на зем?ата има специ?ален статус, ко? е дефиниран со Законот за главниот град на Украина[4].
Главното седиште на општината се нао?а во Киевскиот градски совет. Како резултат на последните избори кои биле одржани на 25 ма? 2008 година, Леонид Черноветски е моменталниот градоначалник на градот.
Административна поделба
[уреди | уреди извор]Прватапозната формална поделба на градот датира од 1810 година, кога градот бил поделен на чтири делови: Печерски реон, Старокиевски реон, Прв Подолски реон и Втор Подолски реон. Во 1833-1834 во согласност со декретот цар Никола? I Киев бил поделена во шест реони, за да подоцна то? бро? се зголеми на десет. Од 1917 година градот бил поделен на осум реонски совети.
Во текот на советското време, градот значително се проширил заедно со бро?от на жителите кои се зголемил. Со тоа се зголемиле и бро?от на реони, чии ими?а на?често биле наименувани според советските партиски водачи.
Последната административна поделба била спроведена во 2001 година, кога бро?от на реони бил намален од 14 на 10 реони.
Територи?ална организаци?а на Киев
[уреди | уреди извор]Во градот Киев има 10 општини (реони):
Реон | Население | Површина |
---|---|---|
Десниот брег на Днепар: | ||
Холосеевски реон | 213 ил?. | 5,6 ил?. хек. |
Печерски реон | 131 ил?. | 1,96 ил?. хек. |
Подолски реон | 182 ил?. | 3,4 ил?. хек. |
Оболонски реон | 308 ил?. | 11 ил?. хек. |
Светошински реон | 320 ил?. | 10,1 ил?. хек |
Соломенски реон | 305 ил?. | 4 ил?. хек |
Шевченковски реон | 234 ил?. | 2,7 ил?. хек |
Левиот брег на Днепар: | ||
Дарницки реон | 244 ил?. | 13,3 хек. |
Днепарски реон | 342 ил?. | 14,8 хек. |
Дес?ански реон | 334 ил?. | 6,67 хек. |
Неформална поделба
[уреди | уреди извор]Реката Днепар поминува низ градот, со кое во практика градбите во зависност од тоа каде се нао?аат се делат на градби во левиот и десниот дел од градот. Стариот дел на градот се нао?а на западниот десен брег на реката, додека пак градот значително се проширил на левиот брег од градот во текот на XX век.
Поголемиот дел од киевските атракции, како и поголемиот дел од бизнис центрите и владините институции се нао?аат на десниот брег. Во т.н. лев брег се нао?аат во на?голем дел, станбени об?екти.
Демографи?а
[уреди | уреди извор]
Година | Нас. | ±% |
---|---|---|
10xx | 100.000 | — |
1647 | 15.000 | ?85.0% |
1666 | 10.000 | ?33.3% |
1763 | 42.000 | +320.0% |
1797 | 19.000 | ?54.8% |
1835 | 36.500 | +92.1% |
1845 | 50.000 | +37.0% |
1856 | 56.000 | +12.0% |
1865 | 71.300 | +27.3% |
1874 | 127.500 | +78.8% |
1884 | 154.500 | +21.2% |
1897 | 247.700 | +60.3% |
1905 | 450.000 | +81.7% |
1909 | 468.000 | +4.0% |
1912 | 442.000 | ?5.6% |
1914 | 626.300 | +41.7% |
1917 | 430.500 | ?31.3% |
1919 | 544.000 | +26.4% |
1922 | 366.000 | ?32.7% |
1923 | 413.000 | +12.8% |
1926 | 513.000 | +24.2% |
1930 | 578.000 | +12.7% |
1940 | 930.000 | +60.9% |
1943 | 180.000 | ?80.6% |
1956 | 991.000 | +450.6% |
1959 | 1.104.300 | +11.4% |
1965 | 1.367.200 | +23.8% |
1970 | 1.632.000 | +19.4% |
1975 | 1.947.000 | +19.3% |
1979 | 2.144.000 | +10.1% |
1980 | 2.191.500 | +2.2% |
1985 | 2.461.000 | +12.3% |
1991 | 2.643.400 | +7.4% |
1996 | 2.637.900 | ?0.2% |
2000 | 2.615.300 | ?0.9% |
2005 | 2.666.400 | +2.0% |
2009 | 2.765.500 | +3.7% |
as of January 1st of respective year.[5][6] |
Според пописот од 2001 година, од вкупното попишано население во Киев изнесува 2,611,300 лу?е[1]. Според податоците од истиот попис, вкупниот бро? на мажи изнесува 1.219.000 лица, или 46,7%, а жените се 1.393.000 лица или 53,3%. Според резултатите од претходниот попис во 1989 година, градот покажува тренд на старее?е на населението. Од друга страна пак, бро?от на населението има пораст. Според податоците од истиот попис, во градот живеат пове?е од 130 националности и етнички групи.
Украинците се на?големата етничка група во Киев, со вкупен бро? од 2.110.800 лу?е, или 82,2% од населението. Русите сочинуваат 337.300 (13,1%), Евреите 17.900 (0,7%), Белорусите 16.500 (0,6%), Пол?аците 6,900 (0,3%), Ерменците 4900 (0,2%) и Азербе??анци 2,600 (0,1%), Татари 2.500 (0,1%), Грузи?ците 2.400 (0,1%), Молдавците 1900 (0,1%).
Во 1926 година, евре?ското население од Киев броело 140.256, или 27,3% од населението.[7]. На?чести ?азици кои се зборуваат во градот се руски и украински. Според анкета од 2006 година, украинскиот ?азик на?често се зборува од страна на живелите на градот со украинско потекло или 23%, а 52% го користат рускиот, додека пак 24% ги користат и двата ?азици.[8] According to a 2006 survey, Ukrainian is used at home by 23% of Kievites, as 52% use Russian and 24% switch between both.[9].
Околу 1.069.700 лу?е имаат високо или средно образование, кое претставува значително зголемува?е од 21,7% за разлика од пописот од 1989 година. Според проценки од април 2007 година[1], бро?от на населението во градот изнесува 2,7 милиони жители.
Нац-год. | 1897 | % | 1926 | % | 1959 | % | 1989 | % | 2001 | % |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Украинци | 55.1 | 22.22% | 216.5 | 42.28% | 663.9 | 60.11% | 1863.7 | 72.45% | 2110.8 | 82.22% |
Руси | 134.3 | 54.20% | 125.5 | 24.51% | 254.3 | 23.02% | 536.7 | 20.87% | 337.3 | 13.14% |
Евреи | 30.0 | 12.08% | 140.3 | 27.40% | 153.5 | 13.90% | 100.6 | 3.91% | 17.9 | 0.70% |
Вкупно | 247.7 | 100.00% | 512.1 | 100.00% | 1104.3 | 100.00% | 2572.2 | 100.00% | 2567.9 | 100.00% |
Религи?а
[уреди | уреди извор]Во 2007 година, во Киев, имало регистрирано 719 верски заедници, од кои 177 припа?аале на Украинската Православна црква - Московска патри?арши?а, 91 на Украинската Православна црква - Киевска патри?арши?а, 49 на ?евови сведоци, 45 на Баптистите, 40 на Евангелистите, 24 на Украинската автокефална православна црква, 21 на Адвентистите, 15 на Пентекосталците, 9 на Украинската гркокатоличка црква 8 на муслиманите, 8 на Римокатоличката цеква, 7 на Евреите[13], 1 на Руската православна црква по стар обред и на?малку четири нерегистрирани будистички храмови.
Според податоци од 1 ?ули 2009 година во Киев, офици?ално регистрирани верски организации биле 1067 на бро?. Ме?у нив се: 813 биле верски органзизации, 44 биле религиозни центри, 21 братства, 41 верски образовни институции, и 21 манастири итн.[14].
На верска основа, во 2006 година 64% од жителите на градот биле верници. На?големиот дел од верниците се православни христи?ани, и тоа верници на Киевската патри?арши?а (67% од верниците) и Москвската патри?арши?а (18%). Релативно мал дел од верниците припа?аат на некои други деноминации (3%), па дури и тешко да се идентификуваат со неко?а посебна деноминаци?а (12%)[15].
Храмови
[уреди | уреди извор]Во Киев, првата христи?анска црква била изградена во времето на Киевска Руси?а, и та била Десетинската црква. Денеска на?познати христи?ански храмови се: Софискиот собор, Пештерските манастири, Михаилскиот собор, Андреевскиот собор, Владимирскиот собор итн.
Во градот посто?ат седум синагоги[16].
Од 2009 година, во градот било изградено првото минаре околу ?ами?ата Ар-Рахман[17].
Култура
[уреди | уреди извор]


Во текот на истори?ата, Киев претставувал културен центар на Источните Словени и главна лулка за Христи?анизаци?а на Киевска Рус. И покра? тоа што градот на неколкупати бил рушен до темел и ограбуван, то? низ вековите го задржал своето културно значе?е, па дури и во време ан релативно распа?а?е, и останал во центарот на Источното православно христи?анство, каде до денес има голема улога во православниот свет.
На?свето христи?анско место во градот е Киевско-печерската лавра или манастирот на пештерите и катедралната црква Света Софи?а, и истите претставуваат можеби на?познатите места во градот, кои во текот на истори?ата биле посетувани од страна на милиони а?ии. Денеска овие комплекси се вклучени во списокот на светско и културно наследство на УНЕСКО и претставуваат на?големи туристички атракции на градот. Освен во списокот на УНЕСКО, овие две атракции се вклучени и во списокот на Седум чуда на Украина.
Киев е познат по театралниот живот во Источна Европа. На?познати театри се: Националната опера на Украина, Националниот академски драмски театар Иван Франк, Националниот академски театар на руската драма, Киевскиот академски театар на операта, Киевскиот академски куклен театар, Националнатс филхармони?а на Украина и други. Во 1946 година, градот Киев имал четири театри, една оперска ку?а и една концертна сала[18]. Овие културни об?екти во голема мера биле наменети само за на?привилигираните лу?е од градот[18]. Нивниот бро? денеска е значително зголемен.
Други знача?ни културни центри во градот се Филмското студио Довженко и Киевскиот циркус. во градот се нао?аат голем бро? на музеи, од кои на?познати се: Националниот музе? на истори?ата на Украина во Втората светска во?на, Националниот музе? на уметноста на Украина, Музе?от на Богдан и Варвара Карненко, Музе?от на народната архитектура, Музе?от на културното наследство, Националниот научно-природен музе? на Украина, а еден од на?интересните во градот е итн. Рециклаторски музе?, поради сво?ата единственост, и честопати се нарекува Музе? на бескорисни работи.
Во 2005 година Киев бил дома?ин на 50-годишната Евровизи?а како резултат на победата на Руслана во 2004 година.
Спорт
[уреди | уреди извор]Киев има многу професионални и аматерски фудбалски клубови, вклучува??и го и ФК Динамо, ФК Арсенал и ФК Оболон. Други познати спортски клубови во градот се: ХК Сокил, КК Киев.
Во текот на Летните олимписки игри одржани во Советскиот Со?уз во 1980 година, во Киев се одржале прелиминарните натпревари и четврт-финалето на фудбалскиот турнир на Олимпискиот стадион, ко? стадион бил реконструиран специ?ално за ово? настан. На ово? стадион, исто така ?е се одржи и финалето од Европското првенство во фудбал во 2012 година. Друг позначаен стадион во градот е стадионот Лобановски. Во моментот, своите домашни натпревари по фудбал на ово? стадион ги игра ФК Динамо Киев.
Киевската палата на спортот претставува на?големиот затворен спортски комплекс во престолнината на Украина. Во 2006 година во ово? комплекс се одржила Евровизи?а 2006. Овде гостувале светски познати групи како Backstreet Boys, Black Eyed Peas, Deep Purple, A-Ha, Jamiroquai, Moby, Muse, Placebo, The Rasmus, Depeche Mode како и Кристина Агилера, Анастаси?а, Лени Кравиц. Во текот на сво?ата истори?а, во об?ектот биле одржани пове?е од 16 светски првенства, 30 европски првенства, 42 советски првенства, 440 турнири, 210 изложби, 4.000 концерти, пове?е од 20 семинари и конференции од на?различни теми.
Сообра?а?
[уреди | уреди извор]Киев претставува на?голем транспортен центар во Украина. Сообрака?от во градот вклучува патни, железнички и водни транспортни мрежи. Голема улога во одвива?ето на сообра?а?от во градот играат мостовите на реката Днепар, а во внатрешниот, главна улога има Киевското метро.
?авниот транспорт во градот се извршува од Киевското метро, автобуси, троле?буси, трамваи и жичара.
Видови сообра?а?
[уреди | уреди извор]Автобус
[уреди | уреди извор]Првите автобуси во градот биле доведени во 1913 година, а првата автобуска лини?а била отворена во 1925 година. Во декември истата година, била отворена и втора лини?а. Од 1929 година, градскиот автобуски сообрака? бил обновен, а новите автобуси ЗИС-18 биле од советско производство. Во 1937 година, во градот работеле 60 автобуси. Бро?от на патници во 1967 година во споредба со 1947 се зголемил за 88 пати. Во 1978 година, вкупната должина на автобуските линии изнесувала 647 килоометри, а бро?от на патници околу 1 милион дневно. Денеска, во Киев има околу 90 автобусни линии кои ги опфа?аат сите делови на градот, а бро?от на автобуси е попве?е од 700 возила.
Троле?бус и трамва?
[уреди | уреди извор]Киевскиот троле?бус претставува наглолемата троле?буска сообра?а?на мрежа во Украина. Проектот бил изграден во 1935 година. Во текот на сво?ата истори?а, троле?бусната мрежа била посто?ано проширувана. Заклучно со декември 2010 година во градот посто?ат 533 троле?буси кои работат во 36 правци, а должината на линиите е околу 500 километри. Киевскиот трамва? претставува првиот електричен трамва? ко? бил изграден во поранешната Руска Импери?а, како и во модерна Украина. Денеска ово? превоз има пад во сво?ата пракса, главно поради застарениот возен парк и посто?аното намалува?е на сообра?а?ната мрежа. Системот има 19 правци, со должина од 139,9 километри[19]. Со ово? систем управува комуналното претпри?атие Киевпастранс. Бро?от на патниците во 2010 година изнесувал 69.020.000, за разлика од 2001 година, кога бро?от на патници изнесувал 270.000.000[20].
Киевско метро
[уреди | уреди извор]
Киевското метро претставува главен столб на ?авниот превоз во градот. Ова метро било првото кое било изградено во Украина, и трето во СССР, по оние во Москва и Ленинград.
Во Киев, иде?ата за подземни железници за првпат се по?авила во 1884 година.[21] Сепак, уште долго време се чекало пред да започне реализаци?ата на проектот, биде??и тогашните градски власти го отфрлиле предлогот. По неуспешните проекти во 1902 и 1912 година за Московското метро, во 1916 година руско-американската комора понудила исто така проект за изградба на ново метро, ко? исто така бил одбиен од страна на градските власти во Киев. Првите прифатливи проекти за властите се по?авиле во времето кога била создадена новата Народна Република Украина, но истите не се оствариле биде??и зем?ата влегла во составот на Советскиот Со?уз.
По кра?от на Втората светска во?на, самиот град започнал од темел повторно да се обновува., На 5 август 1944 година според Резолуци?ата на Советот на министри на СССР, било наредено да се започне истражува?е околу проектот, создава?е на општински бу?ет по кое кон кра?от на годината конечно бил прифатен предлог за изградба на метрото. Така, на 6 ноември 1960 година била отворена првата метро-станица во градот, со должина од 5,2 километри. Со текот на времето, Киевското метро посто?ано се ширило.
Денеска, метрото има три линии со вкупна должина од 63,7 километри и 49 станици. Целосниот транспортен систем се проценува на 1.380.000 патници дневно, или 42,5% од вкупниот ?авен транспорт во градот. Во 2010 година, вкупниот бро? на патници ?а надминала бро?ката од 504.200.000 патници. Арсеналната станица се нао?а на 105 метри под зем?ата.
Авионски сообра?а?
[уреди | уреди извор]Во Киев посто?ат два аеродроми, Ме?ународниот аеродром Бориспил и Киевскиот аеродром. Аеродромот Бориспил се нао?а на 6 километри од населенот?о место Бориспил, и на 29 километри од престолнината. Аеродромот претставува на?голем патнички аеродром во зем?ата. 62% од авионските превози во Украина ги опфа?а ово? аеродром. Во моментот има две писти, од кои едната е долга 4.000 метри, а другата 3.500 метри. Решението за изградба на ово? аеродром била донесена на 22 ?уни 1959 година од страна на Советот на министри. Во 2002 година аеродромот добил ме?ународен сертификат за сообразност (ISO 9001:2000).
Киевскиот аеродром се нао?а 8 километри ?угозападно од центарот на Киев. Аеродромот има ме?ународен статус, но главно се користи за домашни летови. Една од неговите писти има должина од 2.310 метри и ширина од 45 метри.
Железнички сообра?а?
[уреди | уреди извор]Градот Киев има развиена железничка инфраструктура, вклучува??и долги патнички станици, шест товарни станици, складишта и поправка на истите. Сепак, ово? систем сè уште не успева да ?а задоволи побарувачката на патнички услуги.
Киевската железничка станица претставува комплекс од Централната киевска станица, ?ужната станица како и соседната реонска станица. На оваа станица се опслужуваат пове?е од 170,000 патница, според податоци од 2005 година. Киевската железница нуди услуги од мали расто?ани?а до ме?ународни. Една станица од Киевското метро завршува токму на ова место. Старата железничка станица била изградена во периодот од 1868 до 1870 година. Денешната Централна станица била изградена во текот од 1927 до 1932 година и диза?нирана од страна на О. Вербицки и истата е изградена во украински барок стил.
Железничката станица Дарница била изградена во 1899 година, кога била изградена и железничката пруга Киев-Полтава. Об?ект каде се нао?ала администраци?ата на железницата бил изграден во 1953 година и разрушен во 2003 година, за да во 2007 година биде повторно изградена.
Речен сообра?а?
[уреди | уреди извор]Киевското речно пристаниште се нао?а на десниот брег од реката Днепар, во историскиот дел од градот. Било основано во ?ули 1897 година. Станицата била изградена во периодот од 1957 до 1961 година, и е сместена на Поштовиот плоштад. Самата зграда има четири спратови. На првите два се нао?аат администраци?ата, шалтерите, гардеробите а во останатите два ресторани, пошта и кафебар.
Во советско време, ово? вид на транспорт вршел товарни и патнички патува?а како на кратки така и на долги патеки. Во моментот се користи за транспорт на големи товари.
Мостови
[уреди | уреди извор]
Првиот мост во градот бил изграден во 1853 година и тоа бил т.н. Николаев мост. Во 1870 започнала изградбата на метален железнички мост под раководство на Аманд Струве, и то? мост бил наименуван според архитектот. По ова следувала изградбата на Петровскиот мост. Патонскиот мост бил изграден во периодот од 1941 до 1953 година, и е на?големиот во Украина со должина од 1.543 метри или 5.062 стапки.
Други мостови во градот се: Московскиот мост, Хаванскиот мост, Росановскиот мост.
|
Туризам
[уреди | уреди извор]По воведува?ето на безвизен режим за членките на Европската Уни?а и Шва?цари?а во 2005 година, Украина бележи посто?анен пораст на бро?от на странски туристи кои доа?аат во посета на зем?ата[22]. Во периодот од 2008 до 2009 година, просечниот пораст на бро?от на странски посетители на Киев бил околу 23% во текот на три години[23]. Во 2009 година вкупно 1,6 милиони туристи го посетили Киев од кои околу 258,000 или 16% биле странски држав?ани[23].
Туристички атракции
[уреди | уреди извор]
Киев претставува еден од на?посетуваните градови во Источна Европа. Градот е познат како зелен град, и во него се нао?аат две ботанички градини: градината Гришко и ботаничката градина Александар Фомин. Националната ботаничка градина Гришко, ко?а била основана во 1936 година, опфа?а 1,3 км 2 (120 хектари) и содржи преку 13,000 видови дрв?а, цвеки?а и други видови расади од целиот свет, додека пак ботаничката градина Александар Фомин, ко?а била основана во 1839 година, и денеска има големина од 22,5 хектари со 8,000 растителни видови.
Покра? градот, во реката, посто?ат многубро?ни острови, од кои на?познат е Хидропарк, ко? парк е изграден како забавен комплекс и забавата главно се одржува на плажите и во самата вода каде често се одржуваат водни атракции. Комплексот вклучува детска плажа, плажа за инвалиди, нудистичка плажа, терени за одбо?ка, тенис итн. Капацитетот на плажите е до 75,000 посетители, а во текот на сезоната бро?от на посетители доа?а до 250 милиони лу?е. Водниот парк е поврзан со Венеци?ански мост на левиот брег од Днепар и со Русановскиот мост од десниот брег.
Паркови
[уреди | уреди извор]
Паркот на победата се нао?а во Днепарскиот реон и посветен на победата на Советскиот Со?уз во текот на Втората светска во?на. Се состои од 82,61 хектари борова шума со пешачки патеки, мало езеро со мост и острови, спортски здани?а, затворено лизгалиште. Главно мсто во паркот е Могилата на бесмртноста, во чест на хероите кои ги дале своите животи во текот на Втората светска во?на. Самиот об?ект бил отворен на 21 ?уни 1967 година.
Владимирскиот парк има површина од 10,6 хектари и се нао?а на Михаилскиот рид. Во негова близина се нао?а катедралата Свети Михаил.
Месноста Бабин ?ар денеска претставува една од на?посетуваните атракции во градот. Ова било местото каде во текот на нацистичката окупаци?а на градот, на 29 и 30 септември 1941 биле погубени на?малку 33.771 евреи. Денеска, во комплексот постои мемори?ален центар во спомен на жртвите од то? настан.
Плоштади и улици
[уреди | уреди извор]Во центарот на градот се нао?а на?големиот плоштад во Киев, Плоштадот на независноста, до ко? плоштад се доа?а преку улицата Крештатик. Во ово? реон се нао?аат на?познатите ресторани, клубови и кафули?а во градот. Главните улици се затворени за автомобилскиот сообра?а? во текот на викендите и празниците. Денеска, улицата претставува голем административен и бизнис центар во градот, како и популарно место за туристите. Од 2010 година, улицата се вбро?ува во десетте на?скапи улици во светот. Плоштадот на независноста или Ма?дан Незалежмости е местото каде во текот на истори?ата се случувале голем бро? на политички, културни и забавни настани.
Андреевскиот регион, покра? ко? минува и Андреевската улица е една од на?познатите историски улици во градот. На оваа улица се нао?а Ричардскиот замок, црквата Свети Андре?а, музе?от посветен на Михаил Булгаков, музе?от на лебот, споменик на ?арослав Мудриот, итн.
Дворци
[уреди | уреди извор]Мариинскиот дворец е офици?алната резиденци?а на претседателот на Украина. Изградена во стил на украински барок, дворецот претставува едно од главните обележ?а на градот, главно поради администраци?ата на претседатлот, и биде??и има голема историска важност. Во Кловскиот дворец се нао?а седиштето на Врховниот суд на Украина. Барокниот об?ект бил изграден во периодот од 1752 до 1756 година со средства обезбедени од страна на Киевско-печерската лавра. Митрополитскиот дом претставува поранешна резиденци?а на киевскиот митрополит. Денеска, зградата е претворена во музе?.
Музеи
[уреди | уреди извор]Во градот има околу 40 различни музеи[24]. Во 2009 година тие биле посетени од страна на 4,3 милиони туристи[24].
Националниот музе? на истори?ата на Украина во Втората светска во?на се преселил на двапати пред да заврши на денешната локаци?а, каде свечено бил отворен на 9 ма? 1981 година од тогашниот советски водач. На 21 ?уни 1996 година, музе?от добил статус на национален со посебен декрет ко? бил потпишан од страна на Леонид Кучма, претседател на Украина. Ово? музе? е еден од на?големите музеи во Украина, со над 300.000 експомати. Во централниот дел се нао?а статуа висока 62 метри. Музе?от е посетен од страна на 21 милион жители. Комплексот опфа?а површина од 10 хектари, и се нао?а на еден рид со поглед кон реката Днепар. Во еден од об?ектите се прикажани оруж?ата кои биле користени од страна на советската арми?а во времето на Втората светска во?на. Скулптурите ?а отсликуваат храбрата одбрана советската граница во 1941 година против германската инвази?а во регионот, нацистичката окупаци?а, партизанската борба и Битката ка? реката Днепар.
Киевската тврдина, позната ? како Печерска тврдина, била изградена во текот на 19 век од страна на руската арми?а. Денеска, дел од тврдината и об?ектите кои се нао?аат во неа се реконструирани и претворени во музе? наречен Киевска тврдина, додека пак останатите служат како разни воени и трговски об?екти. Во текот на XX век, об?ектот го изгубил своето значе?е и истиот служел како касарна, магазин и затвор. Овде биле затварени дел од политичките затвореници во времето на Советскиот Со?уз, а подоцна, во 1927 година, об?ектот бил претворен во музе?.
Златната порта претставува едно од главните обележ?а на стар Киев и едно од главните знаменитости на денешниот град. Модерната истори?а на оваа порта датира од времето на ?арослав Мудриот, Големиот кнез на Киев, односно во 1037 година, во времето кога била изградена црквата Света Софи?а. Сепак, според други извори, портата била изградена многу порано. Ова доа?а од сликата на ?ан Мате?ко, каде е прикажан Болеслав Храбриот пред самата порта во 1018 година. Во почетокот об?ектот бил именуван како ?ужна порта, како една од трите главни влезови во градот. Другите две порти денеска не посто?ат. Портата е висока 40 метри и широка 20 метри. Голем дел од сво?ата истори?а, таа служела како Триумфална капи?а. Се смета дека името на портата доа?а од истоимената порта ко?а некогаш се нао?ала во Цариград. Подоцна, истото име било ставено и на портата во градот Владимир. По монголската инвази?а врз Киевска Рус, портата била во голема мера уништена. Првите ископува?а биле направени во 1832 година. Во 1970-тите години била претворена во музе?. Во 1982 година, таа била целосно реконструирана по повод 1500 години од основа?ето на градот Киев, и покра? тоа што не посто?ат докази како точно изгледала оригиналната порта.

Националниот музе? на уметноста на Украина е еден од на?големите во зем?ата како и еден од на?старите. Во текот на еден долг период на постое?е, во своите простории има донирано уникатна колекци?а на украинското сликарство, скулптура и графика од 12 век до денес. Подготовките за основа?е на еден таков вид на музе? започнеле во 1897 година, за да на 1 август 1899 биде пуштен во употреба како изложба на археолошки изложби. Во 1918 година, со владин декрет музе?от станал Прв државен музе? во зем?ата. Денеска, Националниот музе? на уметноста на Украина брои околу 40.000 експонати.
Музе?от на народната архитектура бил основан на 6 февруари 1969 година и денеска има површина на музе?от е 133,5 хектари. Денеска, музе?от содржи над 70,000 предмети на народна архитектура, работи од народната уметност и алатки, кои биле донесени од сите делови на зем?ата. Целата територи?а на музе?от е поделена на неколку сектори, и секо? еден од нив ?а претставува народната архитектура и култура на одреден реон од Украина. Самиот музе? содржи огромна колекци?а од облека, мебел, дрво и керамика, народни музички инструменти, како и локална администраци?а, стари дрвени селски цркви. Вработените во музе?от, односно водичите исто така се облечени во стара народна облека.
Други атракции
[уреди | уреди извор]Киев исто така има бро?ни рекреативни атракции како Киевската зоолошка градина ко?а се простира на територи?а од 40 хектари, и има вработено персонал од 378 членови со околу 280.000 посетители годишно. Според на?новите податоци, зоолошката градина имс околу 2,600 животни од 328 видови.[25]
Стопанство
[уреди | уреди извор]Поврзано: Категори?а:Економи?а на Киев
Како што е примерот ка? на?големиот дел од престолнините на зем?ите, така и Киев претставува главен административен, културен и научен центар на зем?ата. Киев е на?големиот град во Украина во според бро?от на население и површина. Од 1 ?ануари 2010 година, во градот имало околу 238.000 регистрирани деловни суб?екти[26].
Офици?алните бро?ки покажуваат дека поме?у 2004 и 2008 година, економи?ата на Киев ?а надминала остатокот од зем?ата, со раст од годишен просек од 11,5%.[27] [28] По глобалната финансиска криза ко?а започнала во 2007 година, економи?ата на Киев доживеала голем пад во 2009 година од 13,5%.[27] Иако рекордно високо ниво, намалува?ето на било 1,6 % во однос на економи?ата на целата зем?а.[28]
Биде??и градот може да се пофали голема и разновиден економска основа и не зависи од ниту една индустри?а или компани?а, стапката на невработеност во минатото била релативно ниска, односно само 3,75% во текот на 2005-2008.[29] Всушност, стапката на невработеност нараснала на 7,1% во 2009 година, и истата останала далеку под националниот просек од 9,6%.[29][30]
Во ма? 2011, киевските власти го претставиле 15-годишниот план за разво? според ко? ?е бидат привлечени 82 билиони евра странски инвестиции до 2025 година. Стратеги?ата предвидува модернизаци?а на транспортот, комуналните услуги, патната инфраструктура кои дополнително би значеле привлекува?е на нови туристи[31].
2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Номинален БРП[27] | 61.4 | 77.1 | 95.3 | 135.9 | 169.6 | 169.5 | n/a |
Номинален БРП (USD) **[27][32] | 11.5 | 15.0 | 18.9 | 26.9 | 32.2 | 21.8 | n/a |
Номинален БРП По глава на жител[27] | 23,130 | 28,780 | 35,210 | 49,795 | 61,592 | 61,088 | n/a |
Номинален БРП По глава на жител (USD)**[27][32] | 4,348 | 5,616 | 6,972 | 9,860 | 11,693 | 7,841 | n/a |
Месечна плата (USD)**[32][33] | 182 | 256 | 342 | 455 | 584 | 406 | 432 |
Невработеност (%)***[34] | n/a | 4.6 | 3.8 | 3.3 | 3.3 | 7.1 | 6.4 |
Продажба на мало [35] | n/a | n/a | n/a | 34,87 | 46,50 | 42,79 | 50,09 |
Продажба на мало (USD)[32][35] | n/a | n/a | n/a | 6,90 | 8,83 | 5,49 | 6,31 |
Странски директни инвестиции (USD bn)[36] | 3,02 | 4,84 | 7,05 | 11,65 | 16,84 | 19,23 | 21,86 |
* - податоците не се достапни; ** - calculated at annual average official exchange rate; *** - ILO methodology (% of workforce).
Денеска, Киев е неприкосновен центар на бизнисот и тргови?ата на Украина и дом на едни од на?големите компании во зем?ата, како што се Нафтогас, Енергоринок и Киевстар. Во 2010 година градот остварил 18% од националната продажбата на мало и 23% од сите градежни активности.[35][37][38][39] Недвижностите се еден од главните сили во економи?ата на Киев. Просечните цени на станови се на?високи во зем?ата и ме?у на?високите во Источна Европа.[40] Киев, исто така, е рангиран високо во однос на комерци?алните недвижности и во градот има изградено едни од на?големите трговски центри во Украина, како Дрим Таун и Ска? Мол.
Во градот се нао?аат седиштата на едни од на?големите и на?профитабилни компании во зем?ата, како: Оболон, Русинка, Киевската пивара, Roshen, АНТК Антонов, Олком и други.
Образование
[уреди | уреди извор]

Во Киев се нао?аат голем бро? на универзитети, од кои на?големи се Киевскиот универзитет ?Тарас Шевченко“[41], Киевскиот политехнички институт[42] и Националниот универзитет ?Киево-Могиланска академи?а“[43]. Вкупниот бро? на институциите од високо образование во градот е околу 200 установи,[44]. Освен државни, во градот посто?ат и неколку приватни универзитети.
Киевскиот универзитет бил создаден со указ на рускиот император Никола? I на 8 ноември 1833 година. Ово? универзитет е вториот на?стар во Украина, по оно? во Харков ко? бил создаден во 1806 година. Денеска, на ово? универзитет студираат пове?е од 20.000 студенти со персонал од 3,420[45]. Киевскиот политехнички институт бил основан во 1898 година, и денеска има 41,700 студенти со 2,500 професори. Киево-Могиланската академи?а се состои од шест факултети, на кои студираат 3,000 студенти[46].
Во градот има околу 530 средни училишта и 680 основни училишта[47]. Исто така во градот работат и вечерни училишта за возрасни.
Вернадската библиотека е на?голема во зем?ата и светот. Во библиотеката се нао?аат околу 15 милиони предмети вклучува??и книги, списани?а, публикации, мапи, ликовни матери?али, ракописи, ретки печатени книги, весници.
Збратимени градови
[уреди | уреди извор]Киев е збратимен со следните градови:
|
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 1,2 The most recent Ukrainian census, conducted on December 5, 2001, gave the population of Kiev as 2611.3 thousand (Ukrcensus.gov.ua – Kyiv city Архивирано на 14 декември 2009 г. Web address accessed on August 4, 2007). Estimates based on the amount of bakery products sold in the city (thus including temporary visitors and commuters) suggest a minimum of 3.5 million. "There are up to 1.5 mln undercounted residents in Kiev", Korrespondent, June 15, 2005. (руски)
- ↑ ?Kiev (Ukraine) - Britannica Online Encyclopedia“. Encyclop?dia Britannica. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ Конституц?я Укра?ни| в?д 28 ?уни 1996 № 254к/96-ВР (Стор. 1 з 3)
- ↑ Про столицю Укра?ни — м?сто-герой Ки?в| в?д 15 ?ануари 1999 № 401-XIV
- ↑ Vilenchuk, S. R.; Yatsuk, T.B. (eds.) (2009). Kyiv Statistical Yearbook for 2008. Kiev: Vydavnytstvo Konsultant LLC. стр. 213. ISBN 978-966-8459-28-3.CS1-одржува?е: излишен текст: список на автори (link)
- ↑ Kudritskiy, A. V. (1982). KIEV entsiklopedicheskiy spravochnik. Kiev: Glavnaya redaktsia Ukrainskoy Sovetskoy Entsiklopedii. стр. 30. ISBN ? Проверете ?а вредноста
|isbn=
: invalid character (help). - ↑ "Kiev". Jewish Virtual Library.
- ↑ According to the official 2001 census data: ?Всеукра?нський перепис населення 2001 | Результати | Основн? п?дсумки | Нац?ональний склад населення | м?сто Ки?в“. ukrcensus.gov.ua. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05. & ?Всеукра?нський перепис населення 2001 | Результати | Основн? п?дсумки | Мовний склад населення | м?сто Ки?в“. ukrcensus.gov.ua. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05. approximately 75% of Kiev's population responded 'Ukrainian' to the native language (ridna mova) census question, and roughly 25% responded 'Russian'. On the other hand, when the question 'What language do you use in everyday life?' was asked in the 2003 sociological survey, the Kievans' answers were distributed as follows: 'mostly Russian': 52%, 'both Russian and Ukrainian in equal measure': 32%, 'mostly Ukrainian': 14%, 'exclusively Ukrainian': 4.3%.
?What language is spoken in Ukraine?“. Welcome to Ukraine. 2003/2. Проверете ги датумските вредности во:|date=
(help) - ↑ "Kiev: the city, its residents, problems of today, wishes for tomorrow.", Zerkalo Nedeli, April 29 – May 12, 2006. in Russian Архивирано на 17 февруари 2007 г., in Ukrainian Архивирано на 17 февруари 2007 г.
- ↑ Нац?ональний склад центральних областей за переписами 1959 та 1989 рр.
- ↑ Нац?ональний склад населення за переписом 1926 р. у Ки?в? та Ки?вському округу
- ↑ Нац?ональний склад Ки?ва за переписом 2001 року
- ↑ ?архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Оф?ц?йний портал Ки?всько? м?сько? влади — М?ська влада“. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ За ?нформац??ю Research & Branding Group Архивирано на 7 февруари 2008 г.
- ↑ Главный раввин Украины Яков Дов Блайх: ?Жизнь еврейской общины отражает жизнь всего общества? :: ИНТЕРВЬЮ :: Еврейский журнал
- ↑ В Киеве началось строительство первого в городе минарета — Lenta.Ru
- ↑ 18,0 18,1 The Ukraine, Life, 28 October 1946
- ↑ For a 2004 plan of the Kiev tram, please see mashke.org
- ↑ ?Головне управл?ння статистики у м. Ки?в?“. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ Джерело — Ки?вський метропол?тен Оф?ц?йний сайт Архивирано на 12 март 2021 г.
- ↑ ?Туристичн? потоки“. Ukrstat.gov.ua. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ 23,0 23,1 ?Головне управл?ння статистики м.Ки?ва - Туристичн? потоки“. Gorstat.kiev.ua. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ 24,0 24,1 ?Culture and Arts“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Kiev zoo a 'concentration camp for animals'“. CBC news. Associated Press. 23. Посетено на 27 April 2011. Проверете ги датумските вредности во:
|date=, |year= / |date= mismatch
(help) - ↑ Vilenchuk, R. G.; Mashkova, L. O. (eds.) (2010). Kyiv Statistical Yearbook for 2009. Kiev: Vydavnytstvo Konsultant LLC. стр. 58. ISBN 978-966-8459-28-3.CS1-одржува?е: излишен текст: список на автори (link)
- ↑ 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 27,5 ?Gross Regional Product“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ 28,0 28,1 ?Gross Domestic Product“ (украински). State Statistics Committee. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ 29,0 29,1 ?Labour Market“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Labour Market“ (украински). Kyiv Statistics Office. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ Santarovich, Andrey (27 May 2011). ?Kiev Development Strategy Calls for EUR82 billion in foreign investment“ (руски). Business Information Network. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ 32,0 32,1 32,2 32,3 ?Statistical Bulletins (electronic version)“ (украински). National Bank of Ukraine. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Average Monthly Wage Dynamics“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ [1]?Labour Market Indicators“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ 35,0 35,1 35,2 ?Retail Sales“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Foreign Direct Investment“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Retail Sales“ (украински). State Statistics Committee. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Construction Works“ (украински). Kyiv Statistics Office. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Construction Works“ (украински). State Statistics Committee. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Square Metre Prices in Ukraine“. Global Property Guide. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ See also:Kiev University official website. Retrieved July 28, 2006.
- ↑ See also: KPI official website Архивирано на 16 ?ули 2006 г.. Retrieved July 28, 2006.
- ↑ See also: Kyiv-Mohyla Academy official website Архивирано на 13 октомври 2013 г.. Retrieved July 28, 2006.
- ↑ See also: Osvita.org URL accessed on June 20, 2006
- ↑ ?УХВАЛА Вчено? ради "Про кадрову пол?тику Ки?вського нац?онального ун?верситету ?мен? Тараса Шевченка"“ (украински). 2025-08-05. Надворешна врска во
|title=
(help);|access-date=
бара|url=
(help) - ↑ ?NaUKMA student statistics in 2006/2007 (украински)[[Категори?а:Статии со надворешни врски на украински]]“. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05. URL–wikilink conflict (help)
- ↑ Vilenchuk, S. R.; Yatsuk, T.B. (eds.) (2009). Kyiv Statistical Yearbook for 2008. Kiev: Vydavnytstvo Konsultant LLC. стр. 283. ISBN 978-966-8459-28-3.CS1-одржува?е: излишен текст: список на автори (link)
- ↑ ?Leipzig – International Relations“. ? 2009 Leipzig City Council, Office for European and International Affairs. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Ankara Metropolitan Municipality: Sister Cities of Ankara“. ? 2007 Ankara Büyük?ehir Belediyesi – Tüm Haklar? Sakl?d?r. Kullan?m Ko?ullar? & Gizlilik. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?The main directions of foreign relations of the executive authorities of Baku“. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ (руски)?Executive Power of the Baku City“. Azerbaijan.az. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Sister Cities“. Beijing Municipal Government. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?International Cooperation“. Official website. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Beograd: Me?unarodni odnosi“. Stalna konferencija gradova i op?tina Srbije. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Council okays peace committees: Lahore and Chicago to be declared twin cities“. The Post. 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.[мртва врска]
- ↑ ?Bratislava City – Twin Towns“. ? 2003–2009 Bratislava-City.sk. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Sister City – Budapest“. Official website of New York City. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Sister cities of Budapest“ (унгарски). Official Website of Budapest. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Who knows less about Budapest? A quiz with Mayor candidates“ (унгарски). Index. 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Chicago Sister Cities“. Chicago Sister Cities International. 2009. Посетено на 22 July 2009.
- ↑ Berdes, PhD, Celia; Levin, Andrew. ?Director Emeritus James Webster Looks Backward, Forward“ (PDF). Annual Report 2008. Buehler Center on Aging, Health & Society. стр. 5–7. Посетено на 2025-08-05.[мртва врска]
- ↑ ?Edinburgh – Twin and Partner Cities“. ? 2008 The City of Edinburgh Council, City Chambers, High Street, Edinburgh, EH1 1YJ Scotland. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Kraków otwarty na ?wiat“. www.krakow.pl. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Kyoto City Web / Data Box / Sister Cities“. www.city.kyoto.jp. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Twin towns of Minsk“. ? 2008 The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Les pactes d'amitié et de coopération“. Mairie de Paris. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?International relations : special partners“. Mairie de Paris. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Twin cities of Riga“. Riga City Council. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Twinning Cities: International Relations“ (PDF). Municipality of Tirana. www.tirana.gov.al. Архивирано од изворникот (PDF) на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Tbilisi Municipal Portal – Sister Cities“. ? 2009 – Tbilisi City Hall. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Miasta partnerskie Warszawy“. um.warszawa.pl. Biuro Promocji Miasta. 2025-08-05. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05.
- ↑ ?Yerevan Municipality – Sister Cities“. ? 2005–2009 www.yerevan.am. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05. Надворешна врска во
|publisher=
(help) - ↑ ?Yerevan Municipality – Partner Cities“. ? 2005–2009 www.yerevan.am. Архивирано од изворникот на 2025-08-05. Посетено на 2025-08-05. Надворешна врска во
|publisher=
(help)
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Офици?ален портал Архивирано на 4 ?ануари 2008 г.
- Оддел за статистика Киев Архивирано на 26 ?ули 2014 г.
- Национален медицински универзитет именуван по Богомолц?а
- Енциклопеди?а за Киев Архивирано на 7 ноември 2007 г.
- Интересни факти за градот
- Киевски туристички портал Архивирано на 9 ма? 2008 г.
- Музеи во Киев Архивирано на 13 ?ануари 2008 г.
- Мапа на градот Архивирано на 20 ?ануари 2012 г.
- Киев 360 - панорами Архивирано на 12 декември 2008 г.
- S?ownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów s?owiańskich, Tom IV
Претходник Истанбул 2004 |
Евровизи?а 2005 |
Наследник Атина 2006 |
|
|
![]() |
Стати?ата ?Киев“ е избрана стати?а. Ве повикуваме и Вас да напишете и предложите избрана стати?а (останати избрани статии). |
|